Trudno byłoby znaleźć kogoś, kto nie lubi egzotycznego smaku owoców cytrusowych. Większość z nas docenia jednak walory smakowe tylko tych najbardziej znanych, cytryn, grejpfrutów czy pomarańczy. Warto poznać również inne owoce zaliczane do cytrusów i dowiedzieć się, jakie mają właściwości zdrowotne i wspomagające odchudzanie.
Spis Treści
Czym są owoce cytrusowe?
Kiedy bierzemy do ręki soczystą, słodką pomarańczę, to nie zastanawiamy się co to za owoc, skąd pochodzi i do jakiego rodzaju należy. Warto dowiedzieć się, że do owoców cytrusowych zaliczamy tylko te, rosnące w naturze w ciepłych tropikalnych regionach Azji i Australii, a rodzące je drzewa i krzewy należą jednocześnie do rodzaju Rutaceae. Od razu można też zauważyć, że poszczególne owoce, które jemy w coraz większych ilościach, mają pewne cechy wspólne, takie jak:
- kształt, przeważnie okrągły lub lekko wydłużony;
- gruba, mięsista skórka, jaką mają np. cytryny, limonki czy pomarańcze;
- soczysty miąższ otaczający pestki znajdujące się wewnątrz, w środkowej części owocu;
- możliwość podzielenia owoców po obraniu na oddzielne segmenty;
- wysoka zawartość kwasu cytrynowego;
- możliwość spożywania zarówno na surowo, jak i w postaci przetworzonej, dżemu czy soku.
Jakie owoce cytrusowe cieszą się największą popularnością?
Istnieje wiele odmian owoców cytrusowych, jedne bardziej, inne mniej znane, lecz warto poznać je wszystkie, aby wiedzieć, które wprowadzić do swojej diety. Do tych znanych i najchętniej spożywanych rodzajów cytrusów zaliczamy:
Pomarańcze
Mające skórkę właśnie w tym kolorze, pochodzące pierwotnie z Chin, lecz obecnie uprawiane praktycznie w całej strefie tropikalnej i subtropikalnej. Zachwycają swoim smakiem, soczystością i jednocześnie stosunkowo niską kalorycznością, 100 g owocu to tylko 47 kcal. Warty uwagi jest też skład pomarańczy, a zawierają takie związki odżywcze jak witamina A, witaminy z grupy B, witamina C, olejki eteryczne, minerały, cynk, fosfor, magnez, potas, selen, wapń, żelazo, flawonoidy, błonnik pokarmowy. Dzięki ich obecności owoce zyskują wyjątkowo cenne właściwości lecznicze:
- antyoksydacyjne, pomagające usunąć niebezpieczne reaktywne formy tlenu (ROS), nazywane wolnymi rodnikami;
- hamujące naturalne procesy starzenia się organizmu;
- pozwalające unormować za wysokie ciśnienie krwi, pracę serca i układu krwionośnego;
- wspierające pracę mózgu i układu nerwowego;
- relaksujące i korzystnie wpływające na poprawę nastroju psychicznego;
- przeciwbakteryjne i przeciwzapalne;
- poprawiające trawienie i umożliwiające regulację dobowego rytmu wypróżnień.
Mandarynki
Równie lubiane, które jemy zwłaszcza w okresie zimowym i wręcz nie wyobrażamy sobie bez nich Świąt Bożego Narodzenia. Mandarynki wyglądem przypominają niewielkie pomarańcze, a najbardziej lubiany gatunek, Klementynki, mają charakterystyczną miękką skórkę i są skrzyżowaniem właśnie mandarynki i pomarańczy. Jeśli chodzi o związki aktywne, to mandarynki mogą pochwalić dużą ilością witaminy C i kwasu foliowego, czyli witaminy B9. Zawierają również minerały, cynk, mangan, potas, wapń, żelazo, magnez i sód oraz pektyny. Jedząc je regularnie, można liczyć na:
- prawidłową perystaltykę jelit;
- panowanie nad swoim apetytem, hamowanie uczucia głodu;
- lepszą kondycję skóry, ochronę przed promieniowaniem UV;
- zachowanie zgodnej z BMI masy ciała, mniejsze ryzyko nadwagi i otyłości;
- lepszą pamięć i koncentrację;
- działanie antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe.
Grejpfruty
Większe od pomarańczy o charakterystycznym słodko-kwaśnym smaku, z lekką nutką goryczy. Grejpfruty występują w kilku odmianach różniących się przede wszystkim kolorem skórki, która może być ciemnoczerwona, pomarańczowa, żółta, różowa lub biała. Podobnie, jak większość cytrusów, ten także jest niskokaloryczny i można go jeść bez ryzyka wzrostu wagi. Jej redukcji może również sprzyjać skład owocu obejmujący, oprócz licznych minerałów, czy witaminy A i C, także tiaminę (witaminę B1), błonnik, węglowodany, likopen, białka i folianty. Spośród własności zdrowotnych grejpfruta warto podkreślić:
- działanie przeciwutleniające, chroniące komórki przed stresem oksydacyjnym;
- sprawniejszy układ odpornościowy;
- zachowanie integralności skóry;
- zmniejszenie insulinoodporności, istotne w leczeniu i profilaktyce cukrzycy;
- utrzymanie właściwego poziomu glukozy we krwi;
- wsparcie serca i układu krążenia poprzez redukcję poziomu cholesterolu i trójglicerydów;
- wyrównanie ciśnienia krwi;
- zapewnienie długiego uczucia sytości.
Cytryny
Bez których nie wyobrażamy sobie filiżanki herbaty, znajdujące szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, ale i medycynie oraz kosmetyce. Ze względu na kwaśny smak trudno jest jeść je na surowo, chociaż warto, bo zawierają wyjątkowo dużo niezbędnej dla zdrowia witaminy C, ponad 30 mg w 100 g owocu, a ta sama jego ilość ma tylko 29 kcal. Dodatkowo uzupełniają ewentualne niedobory witaminy A, tiaminy, ryboflawiny, niacyny, choliny, pirydoksyny, kwasu foliowego, błonnika, cynku, fosforu, magnezu, potasu, selenu, wapnia i żelaza. Dzięki nim cytryna wspiera nasze zdrowie wielopoziomowo, mając działanie:
- naturalnie wzmacniające osłabioną odporność;
- wspomagające kurację odchudzającą poprzez poprawę trawienia;
- ułatwiające oczyszczenie organizmu z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii;
- łagodzące objawy zaburzeń pracy układu trawiennego;
- wspierające pracę wątroby, stymulujące produkcję żółci;
- dbające o wygląd i kondycję skóry poprzez stymulowanie syntezy kolagenu, usuwanie przebarwień i zmian trądzikowych;
- pozwalające zachować elastyczność naczyń krwionośnych i prawidłowy przepływ krwi minimalizujący ryzyko schorzeń serca i układu krążenia.
Które mniej znane cytrusy korzystnie wpływają na nasze zdrowie?
Oprócz przedstawionych wyżej czterech najbardziej znanych cytrusów istnieją także inne, które również warto docenić nie tylko za smak i aromat, ale i za pozytywny wpływ na wiele aspektów ludzkiego zdrowia. Ze swojej strony możemy polecić takie jak:
Limonka
Nazywana także limetką, pochodna cytryny, lecz o bardziej kwaśnym smaku, co oczywiście można uznać za zaletę, a nie za wadę. Lekarze i specjaliści od zdrowego żywienia doceniają ją za bogactwo składników odżywczych, komplet witamin, A, B, C i E, flawonoidy, oraz duże dawki niezbędnych minerałów, cynku, fosforu, magnezu, miedzi, wapnia i żelaza. Jej własności zdrowotne są równie szerokie i obejmują:
- wspomaganie pracy układu pokarmowego, przede wszystkim wątroby, co ma znaczenie dla skutecznego odchudzania;
- silne działanie antybakteryjne;
- odkwaszenie organizmu dzięki właściwościom alkalizującym;
- wzmocnienie układu immunologicznego;
- zachowanie kontroli nad poziomem cukru we krwi;
- łagodzenie objawów stresu i nerwicy, przede wszystkim drażliwości, rozdrażnienia i huśtawek nastroju.
Bergamotka
Mimo że jest podobna do cytryny lub limonki, to w rzeczywistości jest odmianą pomarańczy, stanowiącą przede wszystkim dodatek do jednego z najpopularniejszych gatunków herbaty, jakim niewątpliwie jest Earl Grey, dostępna także w postaci olejku. To ona odpowiada za jej unikalny smak, lecz jednocześnie oddziałuje na nasze zdrowie z siłą witamin A, B i C, zyskując dzięki nim właściwości:
- antybakteryjne, lekkie antyseptyczne i przeciwgrzybicze;
- wspierające naturalną odporność, stymulujące produkcję większej ilości białych krwinek;
- antyoksydacyjne, blokujące i usuwające wolne rodniki;
- obniżające za wysoki poziom frakcji LDL cholesterolu;
- poprawiające wchłanianie składników odżywczych dostarczanych wraz z pożywieniem;
- regulujące i przyspieszające procesy trawienne, sprzyjające w ten sposób redukcji masy ciała.
Pomelo
Znane także pod nazwą pomarańczy olbrzymiej, także rosnące w naturze na Dalekim Wschodzie, w Tajlandii, Chinach i Japonii. Wyglądem jest nieco zbliżone do grejpfruta, chociaż o wiele większe i cięższe, jego waga może dochodzić nawet do 2 kg, z czego większość niestety stanowi gruba skórka. Pamelo trudno jest nazwać owocem sprzyjającym odchudzaniu, mimo zawartości sporych ilości błonnika pokarmowego, 100 g to aż 230 kcal, lecz zdecydowanie warto go spróbować.
Za jego właściwości odżywcze odpowiada witamina C w ilości znacznie przekraczającej dzienne zapotrzebowanie ludzkiego organizmu oraz witaminy z grupy B i cenne pierwiastki śladowe, fosfor, magnez, miedź, potas. Dzięki nim zyskuje działanie:
- eliminujące z organizmu wolne rodniki;
- zwiększające syntezę kolagenu, podstawowego materiału budującego wiele tkanek;
- pobudzające wydzielanie soków żołądkowych i ułatwiające w ten sposób trawienie;
- rozszerzające naczynia krwionośne, poprawiające przepływ krwi i dotlenienie wszystkich narządów wewnętrznych;
- regulujące gospodarkę elektrolitową i wspomagające usuwanie toksyn;
- zmniejszające ryzyko osteoporozy i nadmiernej łamliwości kości.
Źródła:
- https://www.healthline.com/health/bergamot-oil
- https://www.healthline.com/nutrition/mandarin-orange
- https://www.healthline.com/nutrition/6-lemon-health-benefits
- https://www.healthline.com/nutrition/10-benefits-of-grapefruit
- https://www.healthline.com/nutrition/limes
- https://www.healthline.com/nutrition/bergamot-tea
- https://www.healthline.com/health/bergamot-oil
- https://www.healthline.com/nutrition/pomelo-fruit
Matcha Extreme – naturalny suplement diety pozwalający schudnąć szybko i bezpiecznie
Keto Probiotix – dzięki zjawisku ketozy zgubisz wszystkie zbędne kilogramy
Nootronin – suplement diety wspomagający funkcjonowanie mózgu
Nicosadio – plastry, dzięki którym skończysz z paleniem papierosów
Keto Coffee Premium – suplement diety wspierający odchudzanie z siłą ketozy