Olej konopny – skład, właściwości, działanie i zastosowanie nie tylko medyczne

Kiedy słyszymy o konopiach i oleju z nich produkowanym, to najczęściej kojarzy nam się to od razu negatywnie, z pewną substancją odurzającą, całkowicie zakazaną w naszym kraju. Jest to jednak błędne rozumowanie, bo w takim przypadku zazwyczaj jest mowa o konopiach siewnych, a nie ich nielegalnej, indyjskiej odmianie. Uzyskuje się z nich dwa zupełnie odmienne rodzaje oleju, opisywany już wcześniej olejek CBD oraz olej konopny, także o wielu cennych właściwościach zdrowotnych umożliwiających jego zastosowanie w medycynie i kosmetyce, a nawet w kuchni.

Konopie siewne – naturalne źródło zdrowia dla całej rodziny

Wokół konopi przez całe lata narosło wiele nieporozumień oraz mitów, zupełnie niepotrzebnie stawiających je w tak negatywnym świetle. Dlatego też podkreślamy po raz kolejny, że uprawa ich siewnej odmiany jest całkowicie legalna na terenie naszego kraju i niesie ze sobą wiele korzyści, dając materiał do produkcji jednego z najzdrowszych olejów. Konopie siewne, noszące łacińską nazwę Cannabis sativa, to roślina należąca do rodziny konopiowatych, ceniona od wieków za swoje wartości nie tylko zdrowotne, ale i użytkowe. Wyglądem przypominają typowy, mało rozgałęziony krzew, dorastający nawet do kilku metrów wysokości i jest to pierwsza rzecz, jaka różni je od konopi indyjskich, dużo niższych i mocno rozgałęzionych. Zielone części łodygi pokryte są drobnymi włoskami, wydzielającymi specyficzny, ostry zapach, a lancetowate liście o ząbkowanych brzegach, wyrastają w pęczkach po 9 odcinków, w przypadku odmiany indyjskiej jest ich nawet 11, z których każdy ma do 10 cm długości. Konopie siewne posiadają również niewielkie, kuliste owoce, o jajowatym kształcie i średnicy zaledwie 5-6 mm.

Ta odmiana konopi rosła kiedyś w Polsce prawie wszędzie, będąc powszechnie wykorzystywana nie tylko do produkcji smacznego i zdrowego oleju, ale również w gospodarstwie domowym, gdzie robiono z niej np. mocne, wytrzymałe tkaniny oraz liny. Jednak najważniejsza zawsze była produkcja oleju, który teraz również powoli wraca do łask, powoli oczyszczany z całkowicie niezasłużonych, negatywnych opinii. Zawdzięczamy to przede wszystkim Kanadyjczykowi, Rickowi Simpsonowi, który chorując na raka skóry, zaczął go samodzielnie tłoczyć na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, wykorzystując następnie w celach leczniczych.

Olej konopny – sposób otrzymywania i skład chemiczny

Istnieje wiele metod uzyskiwania oleju z nasion konopi siewnych, począwszy od najstarszej, tradycyjnego wyciskania na zimno. Nasiona przed rozpoczęciem tego procesu powinny zostać dokładnie oczyszczone z łupin, następnie są schładzane i trafiają pod prasę tłoczącą z nich smakowity olej. Jest to najzdrowszy sposób, pozwalający uzyskać produkt końcowy w tzw. wersji extra virgin, podobnie jak oliwę z oliwek, lekko mętny, niefiltrowany o charakterystycznej zielonkawej barwie, świadczącej o obecności w nim dużych ilości chlorofilu. Metoda ta nie nadaje się jednak do produkcji przemysłowej, szczególnie gdy z konopi chcemy pozyskać zdrowy olej CBD, zawierający w swoim składzie duże ilości kannabidiolu i mający szerokie zastosowanie medyczne. Od razu spieszymy z wyjaśnieniem, że kannabidiol jest substancją całkowicie legalną i nie ma nic wspólnego z odurzającym, będącym narkotykiem THC, czyli tetrahydrokannabinolem, zakazanym przez prawo.

Na skalę przemysłową wykorzystuje się między innymi metodę opracowaną właśnie przez Ricka Simpsona, ekstrakcji z wykorzystaniem rozpuszczalników, najczęściej benzyny lub butanu. Można też dokonywać ekstrakcji w warunkach domowych, używając do tego celu ogólnodostępnej oliwy z oliwek albo suchego lodu, jednak otrzymany olej będzie zbyt niskiej jakości. Użycie oliwy skraca również jego okres przydatności do spożycia i konieczne staje się przechowywanie otrzymanego oleju w niskiej temperaturze, najlepiej w lodówce. Lepiej więc zdać się na gotowe produkty dostępne w sklepach zielarskich lub aptekach, mające w składzie wyjątkowo cenne substancje odżywcze wręcz niezbędne dla naszego zdrowia. Można śmiało zaryzykować stwierdzenie, że skład ten jest unikalny, niespotykany praktycznie w żadnych innych olejach, dlatego też ten konopny znajduje tak powszechne zastosowanie w leczeniu oraz profilaktyce wielu poważnych schorzeń.

Skład oleju konopnego – najważniejsze substancje odżywcze:

• witaminy: A, B (B1, B2, B3, B6), E;
• witamina K, biorąca aktywny udział w procesach syntezy białek wchodzących między innymi w skład tkanki tworzącej kości, odpowiadająca za prawidłową krzepliwość krwi, charakteryzująca się działaniem antybakteryjnym, przeciwzapalnym, przeciwgrzybiczym i przeciwbólowym;
• minerały: wapń, fosfor, magnez, cynk, siarka, krzem, żelazo, miedź, bor, jod, sód;
• cenne aminokwasy egzogenne, czyli takie, których nie jesteśmy w stanie wytworzyć samodzielnie;
• fitosterole, czyli po prostu sterole roślinne występujące w konopiach siewnych, budową zbliżone do cholesterolu, pomagające jednocześnie obniżyć jego poziom we krwi. Stanowią więc ważny element profilaktyki przeciwmiażdżycowej, chroniąc nas także przed rozwojem innych, równie niebezpiecznych chorób układu krążenia. Oprócz tego charakteryzują się także działaniem antynowotworowym i przeciwzapalnym, wspierając funkcjonowanie ludzkiego układu immunologicznego;
• kwas Omega-3 (LNA), którego niedobory w organizmie niemal natychmiast objawiają się problemami z koncentracją, zmiennością nastrojów prowadzącą nawet do depresji, zaburzeniami wzroku, podwyższonym ciśnieniem krwi, podwyższonym ryzykiem wystąpienia zakrzepów, zakłóceniu ulegają też procesy metaboliczne, co przy obniżonym poziomie spalania tkanki tłuszczowej może prowadzić do nawagi i otyłości;
• kwas linolowy Omega-6 (LA), również niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a jego braki wpływają z kolei na pogorszenie się stanu skóry, przyspieszonego, trudnego do powstrzymania wypadania włosów, czy zmniejszenia odporności wystawiającego nas na różne groźne infekcje. Reguluje gospodarkę hormonalną, chroni przed osteoporozą, cukrzycą, obniża poziom „złego” cholesterolu we krwi, zapobiega chorobom serca, zawałowi lub udarowi, chorobom nerek i układu moczowego oraz schorzeniom autoimmunologicznym np. toczniowi i stwardnieniu rozsianemu;
• kwas oleinowy Omega-9, zaliczany do tzw. niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), bez których niemożliwe byłoby prawidłowe funkcjonowanie praktycznie całego organizmu, który nie w każdym przypadku jest w stanie wyprodukować go samodzielnie. Konieczne staje się więc jego dostarczanie razem z pożywieniem, a jednym z najbogatszych źródeł jest właśnie olej konopny i dzięki temu Omega-9 doskonale wpływa na pracę serca i całego układu krwionośnego, pomaga utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi, minimalizuje ryzyko miażdżycy, reguluje trawienie poprzez ograniczenie nadmiernego wydzielania kwasów żołądkowych, utrzymuje też właściwy poziom nawilżenia skóry;
• błonnik, stanowiący aż 10-15 procent składu oleju konopnego, doskonale wpływający na trawienie, poprawiający pracę jelit oraz przemianę materii. Spowalnia również procesy prowadzące do wchłaniania cukru do krwi, wyrównuje jego poziom, biorąc aktywny udział w profilaktyce cukrzycy, zwłaszcza typu II. Pozwala też zapanować nad nadmiernym apetytem, częstą przyczyną prowadzącego do otyłości podjadania;
• białka, stanowiące do 25 procent składu;
• kannabidiol, czyli opisywane już CBD, niezwykle cenny związek organiczny, niemający absolutnie nic wspólnego z narkotykami, coraz powszechniej stosowany w leczeniu stanów chorobowych o różnym nasileniu objawów. Wykazuje dużą skuteczność w przypadku chorób degeneracyjnych np. Parkinsona i Alzheimera, wspomnianego stwardnienia rozsianego czy cukrzycy, pozwala też łagodzić wyjątkowo silne dolegliwości bólowe.

Olej konopny – właściwości zdrowotne i choroby, przy których można go stosować

Jak widać na powyższych przykładach, skład oleju konopnego faktycznie wygląda imponująco i już to jest, oczywiście naszym zdaniem, wystarczającym argumentem przemawiającym za natychmiastowym wprowadzeniem go do codziennej diety. Korzyści z tego odniesione będą oczywiste, a pozytywne skutki jego spożywania odczujemy praktycznie od razu. Nie bez powodu coraz więcej dietetyków i innych specjalistów od zdrowego żywienia zaleca go swoim pacjentom, a prowadzone w tej kwestii naukowe badania stopniowo potwierdzają wszystkie właściwości zdrowotne, jakie posiada i dlatego warto zapoznać się z nimi nieco bliżej.

1. Działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe

Stany zapalne to jeden z najczęstszych objawów towarzyszących wielu schorzeniom, a olejek uzyskiwany z konopi siewnych doskonale je łagodzi np. te występujące razem z silnym bólem przy reumatoidalnym zapaleniu stawów. W jego leczeniu doskonale sprawdza się też olej CBD, eliminujący powstające w wyniku stanu zapalnego wolne rodniki. Olej konopny warty jest zastosowania również przy szczególnie trudnych do wyleczenia migrenowych bólach głowy, w przypadku których często nieskuteczne okazują się tradycyjnie używane w tym celu środki farmakologiczne.

2. Nieocenione wsparcie dla układu odpornościowego, regulacja gospodarki hormonalnej organizmu

Układ odpornościowy, nazywany inaczej immunologicznym, to naturalna bariera chroniąca nasz organizm, która niestety czasami ulega znacznemu osłabieniu, dopuszczając do rozwoju wielu chorób. Zawarte w oleju konopnym nasycone kwasy tłuszczowe Omega-3, Omega-6 oraz Omega-9 skutecznie go wspierają, działając na mikroflorę jelitową, wpływając na rozwój bakterii korzystnych dla zdrowia i co za tym idzie, również naszej odporności. Olej mający w składzie kwasy zaliczane do wspomnianej grupy kwasów NNKT musi więc stać się częścią zdrowej i właściwie zbilansowanej diety. Dodatkowe wsparcie odporności stanowią zawarte w nim witaminy, na czele z witaminą E, o działaniu antyoksydacyjnym, przeciwdziałającą naturalnym procesom starzenia się komórek. Olej konopny pomaga również wyregulować gospodarkę hormonalną organizmu, co jest szczególnie istotne w okresie meno lub andropauzy, zmniejszając też u kobiet praktycznie wszystkie uciążliwe, niepokojące objawy PMS, czyli zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

3. Zastosowanie w profilaktyce i leczeniu chorób serca oraz układu krwionośnego

Najważniejszym organem ludzkiego organizmu, oprócz mózgu pełniącego “kierowniczą” funkcję, jest niewątpliwie serce odpowiedzialne za doprowadzenie krwi do wszystkich części ciała. Niestety w czasie całego naszego życia jest nieustannie narażone na wiele dolegliwości, spośród których wielu sami jesteśmy winni i dlatego, aby ich uniknąć, warto skorzystać z zalet, jakie niesie ze sobą stosowanie oleju konopnego. Zapobiega on między innymi ryzyku powstania zatorów żylnych, przeciwdziałając sklejaniu się krwinek, a zawarte w nim kwasy tłuszczowe oraz fitosterole skutecznie obniżają poziom cholesterolu we krwi, eliminując możliwość zachorowania np. na chorobę wieńcową.

4. Działanie uspokajające, korzystne dla funkcjonowania układu nerwowego

Olej konopny i jego odmiana zawierająca duże ilości CBD, przyciągają użytkowników również swoim wielokrotnie potwierdzonym działaniem uspokajającymm redukującym stres, zwalczającym bezsenność oraz poprawiającym naszą pamięć i koncentrację. Dzieje się tak właśnie dzięki kwasom Omega-3 wpływającym korzystnie na pracę mózgu i całego układu nerwowego poprzez jego lepsze ukrwienie i co z a tym idzie poprawę przewodności nerwowej.

5. Zdrowsze włosy, cera i brak nieestetycznych zmian skórnych

Oprócz zastosowań typowo medycznych, olejek konopny można z powodzeniem używać również do codziennej pielęgnacji włosów i skóry. W tej kwestii ponownie na pierwszy plan wysuwają się kwasy Omega-3 i Omega-6, doskonale wpływające zwłaszcza na stan cery, nadające się do każdego jej rodzaju, nawet skóry wyjątkowo wrażliwej. Olej konopny dokładnie nawilża skórę, i to nie tylko naskórek, docierając bez problemów do jej wszystkich, głęboko położonych warstw. Inne, warte podkreślenia właściwości stricte kosmetyczne to:

• łagodzenie wszelkich podrażnień i stanów zapalnych skóry;
• przywrócenie jej naturalnego, głębokiego kolorytu;
• regulacja ilości wydzielanego sebum, którego nadmiar może doprowadzić do powstania trądziku;
• wsparcie naturalnych procesów regeneracji skóry, z jednoczesnym opóźnieniem tych, powodujących jej przedwczesne starzenie;
• stymulacja szybszego wzrostu włosów, które ponadto są doskonale odżywione od cebulek aż po same końce, błyszczące, niełamliwe, bez rozdwojonych końcówek i łatwe do rozczesania.

Olej konopny – zastosowanie w kuchni jako dodatku do wielu potraw

Oprócz swoich właściwości zdrowotnych i kosmetycznych olej konopny jest ceniony także w kuchni, stanowiąc smaczny dodatek do wielu potraw. Możemy go zwłaszcza polecić wegetarianom oraz weganom, szukającym produktów bez składników pochodzenia zwierzęcego, a tym oleju znajdą również duże ilości łatwo przyswajalnego białka. Sprawdzi się też jako dodatek do smakowitych sałatek, doskonale komponując się z naszymi ulubionymi warzywami, jeszcze bardziej podkreślając ich smak. Ważne jednak, aby do sporządzania z nim potraw wybierać tylko nierafinowany, tłoczony na zimno w temperaturze nieprzekraczającej 40 stopni, ponieważ tylko taki zachowuje pełnię swoich właściwości odżywczych. Pamiętajmy też, że nie nadaje się do smażenia, ma bowiem zbyt niską temperaturę dymienia.