Właściwie zbilansowana, zdrowa dieta ma za zadanie nie tylko wspomóc proces utraty masy ciała w sytuacji, kiedy narzekamy na nadwagę lub otyłość. Specjaliści od odżywiania wskazują również na jej olbrzymie znaczenie dla zachowania pełni zdrowia. Właśnie dlatego warto odpowiednio dobierać składniki wszystkich potraw, które spożywamy, a jedno z najważniejszych miejsc powinny zająć w nim warzywa. Jest ich tak wiele, że mogą utrudnić skomponowanie menu, dlatego trzeba dowiedzieć się, jakie najzdrowsze warzywa zdecydowanie powinny się w nim znaleźć.
Spis Treści
Jaką funkcję pełnią warzywa w naszej diecie?
Zanim zajmiemy się dokładnym opisem warzyw polecanych przez lekarzy i profesjonalnych dietetyków, musimy zrozumieć, jak olbrzymią rolę mają do spełnienia i dlaczego wręcz nie możemy się bez nich obejść. Praktycznie każde warzywo to prawdziwa bomba witaminowa dostarczająca organizmowi niemal wszystkich składników odżywczych niezbędnych dla jego prawidłowego funkcjonowania i to niezależnie od wieku.
Skutecznie przeciwdziałają rozwojowi wielu niebezpiecznych schorzeń, bardzo często też wspomagają proces ich leczenia, niemożliwy bez właściwych dawek naturalnych witamin i minerałów, tak potrzebnych np. po intensywnej kuracji antybiotykowej. Doceniamy je również, chociaż nie w każdym przypadku, za podniesienie walorów smakowych naszych ulubionych potraw. Możemy je jeść samodzielnie, sprawdzą się też jako dodatek do dań mięsnych, wegańskich i wegetariańskich. Ich pozostałe zalety dla zdrowia to:
Niska kaloryczność
Są więc idealne dla osób prowadzących kurację odchudzającą, mają mniej kalorii niż taka sama ilość owoców, które mogą niekiedy spowodować wzrost, a nie spadek masy ciała. Wartość kaloryczna 100 g niektórych warzyw wygląda następująco:
- zielony ogórek – 14 kcal;
- zielona sałata – 15 kcal;
- rzodkiewka – 16 kcal;
- kapusta chińska – 16 kcal;
- kapusta kiszona – 17 kcal;
- pomidor – 18 kcal;
- cukinia – 19 kcal;
- szpinak – 23 kcal;
- kalafior – 25 kcal;
- szczypiorek – 30 kcal;
- kapusta czerwona – 31 kcal;
- brokuły – 34 kcal;
Oczywiście nie wszystkie warzywa są niskokaloryczne, a ich spożywanie w dużych ilościach, mimo zawartości wielu substancji prozdrowotnych, może przynieść efekt odwrotny od zamierzonego i zamiast chudnąć, zaczniemy tyć. Do takich warzyw, mających sporo kalorii w 100 g, zaliczamy między innymi:
- ziemniaki – 77 kcal;
- groszek – 81 kcal;
- oliwki – 115 kcal;
- czosnek – 149 kcal;
- fasolę – 340 kcal.
- kukurydzę – 365 kcal.
Mała zawartość cukrów prostych
Warzywa posiadają w swoim składzie o wiele mniej cukrów prostych niż owoce, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko niekontrolowanych wzrostów poziomu glukozy we krwi. Dlatego dieta z dużą ilością niskokalorycznych warzyw jest zalecana cukrzykom, a mniej cukrów prostych wpływa też korzystnie na:
- profilaktykę chorób serca i układu krążenia, w tym miażdżycy lub zawału mięśnia sercowego;
- utrzymanie prawidłowego poziomu trójglicerydów we krwi;
- zapobieganie otyłości zagrażającej nie tylko zdrowiu, ale i życiu;
- mniejsze ryzyko nowotworów;
- lepsze panowanie nad apetytem, mniej podjadania niezdrowych, tuczących przekąsek pomiędzy posiłkami;
- mniejszą ilość bakterii powodujących powstanie kwasów uszkadzających szkliwo zębów.
Wyższa naturalna odporność organizmu
Nasza bariera chroniąca przed różnorakimi infekcjami i chorobami mającymi podłoże bakteryjne lub wirusowe. Jeśli w diecie zabraknie zalecanych porcji warzyw, to natychmiast odbije się to na funkcjonalności układu immunologicznego, wytwarzaniu mniejszej ilości przeciwciał, a organizm będzie nieustannie narażony na zachorowanie i na pewno nie poradzi sobie z groźnymi czynnikami chorobotwórczymi.
Lepsza praca układu pokarmowego
Ciężkie, niezdrowe jedzenie, żywność wysoko przetworzona, czy fast foody dominujące w diecie wielu ludzi, mogą powodować zaburzenia pracy układu pokarmowego. Włączenie do codziennego menu warzyw szybko je wyeliminuje, sprzyjając przede wszystkim regulacji perystaltyki jelit i poprawiając trawienie dzięki obecności dużych ilości błonnika pokarmowego.
Jakie zmiany w organizmie powoduje niejedzenie warzyw?
Nieprawidłowo odżywiany i pozbawiony warzyw organizm zbuntuje się bardzo szybko i zaczniemy narzekać na coraz to nowe pojawiające się przypadłości, a dalsze lekceważenie zaleceń specjalistów od dietetyki może mieć wręcz katastrofalne następstwa. Postępując w ten sposób, musimy liczyć się z następującymi dolegliwościami:
- trudnościami z utrzymaniem prawidłowej, zgodnej z wyliczonym BMI, masy ciała, brak wspomnianego błonnika i innych składników odżywczych utrudni lub nawet uniemożliwi schudnięcie;
- szybszym starzeniem się, powodowanym między innymi przez większą aktywność szkodliwych wolnych rodników, które pomagają wyeliminować właśnie warzywa mające w swoim składzie liczne antyoksydanty;
- pojawiającymi się zaburzeniami wzroku, wynikającymi z rosnących niedoborów witaminy A, a jej źródłem jest praktycznie każde warzywo, a zwłaszcza szpinak lub brokuły;
- chorobami serca i układu krążenia, jego nieregularnym rytmem, nadciśnieniem tętniczym, a nawet miażdżycą, czego przyczyną jest między innymi niedobór potasu, który dostarczymy, jedząc seler, ziemniaki, kalarepę czy szpinak;
- osłabionymi, kruchymi i łamliwymi włosami, wypadającymi całymi garściami oraz suchą, skłonną do trądziku skórą, dlatego warto jeść warzywa strączkowe, cebulę czy czosnek będący naturalnym, silnym antybiotykiem.
Najzdrowsze warzywa polecane przez dietetyków, które powinno się jeść codziennie
W naszym zestawieniu najzdrowszych warzyw, oczywiście zdaniem specjalistów od zdrowego żywienia, kierowaliśmy się uczuciami patriotycznymi, dlatego znalazły się w nim tylko polskie warzywa, które każdy może wyhodować sobie w ogrodzie, na działce, czy nawet w skrzynce na balkonie. Miłośników bardziej egzotycznych i tropikalnych przepraszamy, a do najzdrowszych warzyw w naszym kraju fachowcy między innymi zaliczają:
Buraki
Buraki zajmują w pełni zasłużone pierwsze miejsce i są zdecydowanie jednym z najbardziej ulubionych przez Polaków warzyw. Można je przyrządzać na rozmaite sposoby, jeść zarówno na zimno, jak i na ciepło. Polecane są przy wielu schorzeniach, między innymi niebezpiecznej anemii, chorobach serca, przeciwdziałają rozwojowi chorób neurodegeneracyjnych, nowotworów, czy osteoporozy.
Mają również właściwości antywirusowe, regulują ciśnienie krwi i pracę wielu narządów wewnętrznych, przede wszystkim jelit, nerek oraz wątroby, a tak szerokie działanie prozdrowotne jest możliwe dzięki zawartości:
- witaminy A;
- witamin z grupy B, tiaminy (B1), ryboflawiny (B2), niacyny (B3), pirydoksyny (B6), kwasu foliowego (B9);
- witaminy C;
- witaminy E;
- witaminy K;
- minerałów: cynku, fosforu, magnezu, potasu, sodu, wapnia i żelaza.
Kapusta biała
Kolejne tradycyjne polskie warzywo stanęło na drugim miejscu podium, trudno sobie przecież wyobrazić święta bez smakowitego bigosu, chociaż kapustę warto spożywać nie tylko w postaci kiszonej. O kapuście można śmiało powiedzieć, że jest kolejną bombą witaminową dostarczającą zalecane dawki substancji wspomagających nadwątlone zdrowie:
- witaminy A;
- witaminy B;
- witaminy C;
- witamin E i K;
- rutyny;
- związków redukujących ryzyko nowotworów, w tym indolo-3-karbinol;
- fosforu, magnezu, manganu, potasu, sodu, wapnia i żelaza.
Takie składniki działają wielopłaszczyznowo, na liczne aspekty zdrowotne, wsparcie układu immunologicznego, wspomaganie leczenia przeziębienia i stanów grypowych. Kapusta przyspiesza też gojenie się ran, dobrze wpływa na stan włosów i paznokci, ma działanie przeciwzapalne, przeciwdziała anemii, nowotworom np. jąder i piersi, łagodzi objawy chorób układu pokarmowego, np. wrzodów żołądka i układu moczowego.
Cebula
Najniższy stopień podium zajmuje cebula, której zapach może nie wydawać się smakowity, lecz ze względu na wyjątkowe właściwości lecznicze należy ją wprowadzić do codziennej diety. Jadana na surowo czy na ciepło, nie tylko podkreśla smak potraw, pomaga również w przeziębieniu, zwłaszcza jej sok, który wzmacnia odporność i ma właściwości antybakteryjne.
Warto docenić jej działanie na reumatyzm, stany zapalne górnych i dolnych dróg oddechowych, własności antynowotworowe, wykrztuśne, obniżające za wysokie ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. Tak, jak w przypadku innych warzyw odpowiadają za to znajdujące się w cebuli związki:
- witamina A;
- witamina B1, tiamina;
- witamina B2, ryboflawina;
- witamina B6, pirydoksyna;
- witamina B9, kwas foliowy;
- witamina C;
- witamina E;
- flawonoidy;
- fluor;
- karoten;
- składniki mineralne: cynk, fosfor, mangan, magnez, potas, siarka, sód, wapń i żelazo.
Marchew
Tuż za podium znalazła się marchewka, którą powinny przede wszystkim spożywać osoby mające w organizmie braki witaminy A. Jest to bardzo groźny stan, prowadzący przede wszystkim do zaburzeń wzroku, czy problemów z prawidłowym przepływem i krzepliwością krwi. Wiemy już, że marchew jest niskokaloryczna, a oprócz rozwiązywania problemów z widzeniem, charakteryzuje się działaniem zapobiegającym zaparciom, regulującym procesy trawienne, antynowotworowym, antywirusowym, wzmacniającym odporność.
Redukuje poziom „złego” cholesterolu LDL we krwi, zapobiega zakrzepom, przyspiesza gojenie się owrzodzeń, tak, jak czosnek ma działanie antybiotyczne. Wszystko to zawdzięcza takim składnikom jak:
- alfa-karoten i beta-karoten;
- flawonoidy;
- związki fenolowe, w tym kwas chlorogenowy;
- witamina B, tiamina, ryboflawina, pirydoksyna i kwas foliowy;
- witamina E;
- witamina K;
- minerały: cynk, fosfor, magnez, molibden, potas, sód, wapń i żelazo.
Pietruszka
Obie jej części, zarówno zielona nać, jak i biały korzeń, to obowiązkowe składniki wielu sałatek, w tym szczególnie lubianej przez Polaków sałatki jarzynowej. Pozytywny wpływ pietruszki na zdrowie jest bezdyskusyjny, ma także szerokie zastosowanie kosmetyczne. Z jej najważniejszych właściwości warto wymienić łagodzenie objawów zaburzeń trawiennych, działanie antyseptyczne i odświeżające oddech.
Poprzez własności rozkurczające zmniejsza dolegliwości bólowe, usprawnia też pracę nerek, pomaga usuwać toksyny i nadmiar wody z organizmu, przyspiesza procesy regeneracji skóry, reguluje poziom wydzielania sebum, wspomaga więc walkę z trądzikiem. Sprzyja temu jej skład pełen:
- witaminy A;
- witamin z grupy B;
- witaminy C;
- olejków eterycznych;
- aminokwasów;
- flawonoidów;
- błonnika;
- soli mineralnych: cynku, fosforu, magnezu, manganu, miedzi, potasu, sodu, wapnia i żelaza.
Jest to oczywiście nasz subiektywny wybór najzdrowszych warzyw, każdy ma z pewnością swój ulubiony zestaw, ważne, aby spożywać je regularnie i w ilościach zalecanych przez specjalistów od zdrowego żywienia.
Źródła:
- https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-beets
- https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-cabbage
- https://www.healthline.com/nutrition/best-time-to-eat-onion
- https://www.healthline.com/nutrition/onion-benefits
- https://www.healthline.com/nutrition/carrot-juice-benefits
- https://www.healthline.com/health/carrot-seed-oil
- https://www.healthline.com/nutrition/parsley-benefits
- https://www.healthline.com/nutrition/parsley-root
Matcha Extreme – naturalny suplement diety pozwalający schudnąć szybko i bezpiecznie
Keto Probiotix – dzięki zjawisku ketozy zgubisz wszystkie zbędne kilogramy
Nootronin – suplement diety wspomagający funkcjonowanie mózgu
Nicosadio – plastry, dzięki którym skończysz z paleniem papierosów
Keto Coffee Premium – suplement diety wspierający odchudzanie z siłą ketozy