Kwasy tłuszczowe omega-3 – właściwości. Omega 3 na skórę, włosy i paznokcie

Kwasy tłuszczowe omega-3 należą do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i pełnią w naszym organizmie szereg ważnych funkcji. Zwiększone zapotrzebowanie na ten składnik wykazują przede wszystkim kobiety w ciąży oraz sportowcy, choć sporej ilości tych kwasów potrzebują również dzieci i młodzież. Omega-3 ma duże znaczenie nie tylko dla zachowania naszego zdrowia, ale i urody. Pomagają utrzymać młodość i chronią nas przed wieloma chorobami. Zobaczmy, jakie są właściwości kwasów omega-3, gdzie je znajdziemy i jak wpływają na nasz organizm, stosowane wewnętrznie i zewnętrznie.

Kwasy omega 3 – charakterystyka

Kwasy omega 3 należą do grupy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), a dokładniej do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W skład omega 3 wchodzi kwas linolenowy (ALA), będący substratem do produkcji kwasu eikozapentaenowego (EPA) i kwasu dokozaheksaenowego (DHA).

Omega 3 – właściwości

Kwasy omega 3 pełnią w naszym organizmie szereg różnych funkcji zdrowotnych. Oddziałują one między innymi na:

• układ krwionośny – są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania serca i naczyń krwionośnych; zapewniają sprawny przepływ krwi, hamują nadmierną agregację płytek krwi, normalizują ciśnienie i wpływają na odpowiednią elastyczność naczyń krwionośnych;
• układ nerwowy – spowalniają procesy starzenia mózgu i innych komórek ciała; redukują powstawanie zmian neurodegeneracyjnych, prowadzących do poważnych chorób. Wspomagają koncentrację, pamięć i zdolności poznawcze, redukują też stres, pomagając walczyć między innymi z bezsennością;
• układ hormonalny – zwiększają wrażliwość komórek na insulinę;
• układ immunologiczny – wspomagają odporność, wykazują działanie przeciwzapalne; redukują ryzyko zapadnięcia na choroby autoimmunologiczne;
• układ pokarmowy – wspierają przemianę materii, biorą udział w procesach metabolicznych, łagodzą stany zapalne jelit;
• układ kostny – ułatwiają wchłanianie wapnia do tkanki kostnej, zwiększają wytrzymałość kości;
• układ oddechowy – redukują dolegliwości, związane z astmą wziewną i alergią;
• układ moczowo-płciowy – w profilaktyce raka prostaty u mężczyzn, raka piersi i macicy u kobiet;
• wzrok – są niezbędne do prawidłowego rozwoju narządu wzroku i utrzymania go w dobrej kondycji;
• skórę, włosy i paznokcie – poprawiają ich kondycję.

Kwasy omega-3 niezbędne są również dzieciom, kobietom w ciąży, a także sportowcom. Mogą wspomagać procesy odchudzania, dlatego warto wdrożyć je do codziennej diety.

Powyżej przedstawiłam ogólny zarys właściwości kwasów omega-3. Szerzej opisałam je w późniejszych akapitach.

Niedobór kwasów omega 3 objawy i przyczyny

Wśród objawów niedoboru kwasów omega 3 wyróżniamy:

• wypadanie włosów;
• suchość skóry i włosów;
• łamliwość paznokci;
• zmniejszoną odporność; częstsze zapadanie na infekcje;
• częste oddawanie moczu;
• zwiększone pragnienie;
• problemy z drogami oddechowymi;
• zespół suchego oka;
• spowolnione gojenie się ran;
• skurcze nóg w czasie chodzenia;
• częste infekcje ucha środkowego;
• przyspieszenie symptomów starzenia się organizmu;
• problemy z krążeniem.

Niedobory kwasów tłuszczowych zdarzają się głównie wtedy, gdy zbyt mało mamy ich w codziennej diecie. Konieczne jest więc zbilansowanie diety i wzbogacenie jej w zdrowe tłuszcze.

Kwasy Omega 3 – źródła

Największe ilości omega 3 znajdują się w:

• rybach (łososiu atlantyckim, sardeli europejskiej, sardynkach, śledziu, makreli, pstrągu, mieczniku, tuńczyku, halibucie, dorszu);
• oleju lnianym;
• orzechach włoskich;
• nasionach chia;
• oleju rzepakowym.

Wpływ kwasów omega 3 na zdrowie człowieka

Omega 3, a układ krwionośny

Szacuje się, iż regularne dostarczanie kwasów omega 3 zmniejsza ryzyko zawału serca nawet o 42%.

Kwasy omega 3 wspomagają układ krwionośny w następujący sposób:

• redukują ryzyko arytmii serca;
• zapobiegają migotaniu przedsionków w przypadku zawału serca;
• zmniejszają nadmierną krzepliwość krwi, rozrzedzają ją i redukują lepkość;
• zapobiegają arteriosklerozie;
• hamują przyklejanie się krwinek do uszkodzonych naczyń krwionośnych, zapobiegając powstawaniu zakrzepów oraz zatorów; zmniejszają ryzyko udaru u osób starszych;
• zapobiegają procesom zapalnym, a dzięki temu przeciwdziałają stwardnieniu ścian tętnic;
• obniżają poziom złego cholesterolu (LDL) i podnoszą dobrego (HDL), zapobiegają rozwojowi miażdżycy; są niezbędne do prawidłowego transportu lipidów;
• wyrównują ciśnienie, obniżają częstość akcji serca;
• przyczyniają się do zahamowania małopłytkowości, czyli zmniejszaniu ilości płytek krwi ;
• poprawiają makro i mikrokrążenie u pacjentów z cukrzycą typu 2;
• zwiększają rozpad fibryny, wspomagają więc leczenie żylaków;
• wykorzystywane w leczeniu i profilaktyce białaczki szpikowej.

Omega 3, a układ nerwowy

Mózg człowieka, aż w 60% zbudowany jest z tłuszczów, w tym 25% to kwasy omega 3. Jak widać, są one więc niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu,a tym samym, całego układu nerwowego.

Kwasy tłuszczowe omega 3 wspomagają układ nerwowy poprzez:

• poprawę ukrwienia mózgu i stymulację przepływu impulsów nerwowych między substancją białą i szarą;
• usprawnienie zdolności poznawczych, wspomaganie myślenia i koncentracji;
• zwiększenie kreatywności;
• ochronę przed szkodliwymi czynnikami;
• łagodzenie różnych chorób neurologicznych;
• zwiększenie poziomu serotoniny w mózgu, a przez to na poprawę samopoczucia;
• zmniejszenie ryzyka zapadnięcia na chorobę Alzheimera i demencję;
• poprawę stany chorych na padaczkę;
• kształtowanie mózgu i układu nerwowego u płodu.

Omega 3, a układ pokarmowy

Kwasy tłuszczowe omega 3 wspomagają wiele procesów metabolicznych oraz biochemicznych w organizmie człowieka. Mają duże znaczenie dla utrzymania zdrowego układu pokarmowego, wspomagając go w następujący sposób:

• łagodzą stany zapalne jelit;
• działają żółciopędnie;
• wykazują właściwości rozkurczowe;
• chronią przed chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy;
• wzmacniają, uszczelniają i nawilżają błony śluzowe układu pokarmowego;
• redukują zaparcia;
• rozpuszczają kamienie żółciowe i chronią przed powstawaniem nowych;
• przyspieszają metabolizm i zapobiegają nadmiernemu odkładaniu tkanki tłuszczowej, co sprawia, że są pomocne w procesach odchudzania;
• zapobiegają rozwojowi cukrzycy;
• redukują ryzyko zapadnięcia na nowotwór trzustki i jelita grubego.

Omega 3, a układ kostny

Kwasy omega 3 są nam niezbędne do utrzymania zdrowych kości. Ich systematyczne dostarczanie wpływa na:

• lepsze wchłanianie wapnia do tkanki kostnej, co zwiększa wytrzymałość kości;
• zmniejszenie ryzyka zapalenia stawów;
• złagodzenie bólu kręgosłupa i uczucia sztywności przy chorobach reumatycznych;
• zwiększenie skuteczności działania leków przeciwzapalnych;
• wspomaganie profilaktyki i leczenia osteoporozy.

Omega 3, a układ odpornościowy

Kwasy Omega 3 regulują poziom cytokin, których podwyższony poziom odpowiada za rozwój wielu chorób. Tym samym wzmacniają układ odpornościowy i zapobiegają:

• chorobom autoimmunologicznym;
• chronicznym zapaleniom;
• alergiom;
• rozwojowi nowotworów.

Omega 3, a układ oddechowy

Niewiele osób wie, iż kwasy tłuszczowe omega 3 wpływają korzystnie także na układ oddechowy, redukując dolegliwości, związane z astmą i alergią wziewną. Dodatkowo:

• zmniejszają ryzyko zachorowania na zapalenie płuc oraz nowotwór płuc;
• zmniejszają stany zapalne u pacjentów z mukowiscydozą i powodują nadprodukcję śluzu, przez co działają ochronnie;
• redukują stany zapalane w drogach oddechowych;
• zmniejszają zużycie tlenu podczas ćwiczeń, co ma duże znaczenie dla sportowców.

Omega 3, a układ moczowo – płciowy

Omega 3 sprawdzają się w profilaktyce raka prostaty u mężczyzn oraz raka piersi i macicy u kobiet. Badania wykazują również, iż mogą wpływać na zahamowanie rozwoju powstałego już nowotworu i zapobiegać rozwojowi przerzutów. Szczególnie ważne są dla kobiet, ponieważ:

• pozytywnie działają na cykl miesiączkowy, blokując prostaglandyny, które zwiększają jej obfitość;
• redukują bóle menstruacyjne;
• zapobiegają bezpłodności, związanej z zespołem policystycznych jajników;
• zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób psychicznych i niedorozwoju umysłowego u płodu;
• zmniejszają ryzyko przedwczesnego porodu nawet o 50%;
• kobiety, które stosują dietę bogatą w omega 3, rzadziej zapadają na depresję poporodową;
• łagodzą skutki uboczne terapii hormonalnej;
• zmniejszają objawy menopauzy;
• badania wykazują, iż zwiększają prawdopodobieństwo sukcesu przy zapłodnieniu in vitro.

Omega 3 – działanie na wzrok

Kwasy omega 3 wpływają na prawidłowy rozwój narządu wzroku – oka. Oznacza to, iż ich niedobór może powodować poważne wady wzroku. Co więcej, omega 3 chroni komórki nerwowe oka, nie dopuszczając do zwyrodnienia plamki żółtej. Są również przydatne w leczeniu zespołu suchego oka.

Omega 3 na włosy, skórę i paznokcie

Omega 3 to jeden ze składników, który pomoże nam zadbać o wygląd naszych włosów, skóry i paznokci. Czasem wypadanie i przesuszanie włosów to nie skutek niedoboru biotyny, a właśnie kwasów tłuszczowych omega.

Niedobory kwasów tłuszczowych omega widoczne są także na skórze. Pierwszym tego objawem jest wysuszenie naskórka i szorstkość skóry. Badania wykazują, iż kwasy omega 3 i omega 6 w odpowiednich proporcjach sprawdzają się w leczeniu atopowego zapalenia skóry oraz spowalniają powstawanie zmarszczek, a także redukują te już powstałe. Co więcej, kwas gamma-linolenowy jest budulcem ceramidów, które uszczelniają naskórek i zapobiegają utracie wody.

Kwasy Omega 3 w pielęgnacji skóry mają znaczenie również ważne, jak koenzym Q10, kolagen czy witamina C. Nie tylko wygładzają i nawilżają cerę, ale działają również przeciwzapalnie.

W pielęgnacji skóry stosować można omega 3 zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie w postaci kremów z dodatkiem tego składnika lub naturalnych olejków.

Kwas omega 3 stosowany na skórę pomaga w walce z:

• trądzikiem, łuszczycą, atopowym zapaleniem skóry;
• wypadaniem włosów;
• odleżynami, owrzodzeniami, czyrakami;
• trudno gojącymi się ranami i oparzeniami;
• łamliwymi paznokciami.

Omega 3 – pomoc dla sportowców

Badania wykazują, iż zażywanie kwasów omega-3 w diecie może wpłynąć korzystnie na anabolizm mięśni. Przy systematyczne suplementacji zaobserwowano wzrost syntezy białka mięśniowego oraz wzrost siły o 4%. Co więcej, omega 3 wpływają na poprawę wydolności fizycznej, zmniejszają stany zapalne w mięśniach i redukują zakwasy po ciężkim treningu, sprzyjając regeneracji.

Podczas częstych i intensywnych treningów, układ odpornościowy narażony jest na uszkodzenia. Kwasy omega 3 redukują to ryzyko, wzmacniając układ odpornościowy, a więc i zmniejszając podatność sportowców na infekcje. Omega 3 wspomagają kondycję stawów, zmniejszając bóle i stany zapalne. Wpływając korzystnie na układ nerwowy, stymulują prawidłowy wzrost mięśni i stanowią dodatkowe źródło energii.