Kwas hialuronowy – właściwości lecznicze i zastosowanie w kosmetyce

Jednym z najważniejszych atrybutów urody, zarówno kobiecej, jak i męskiej, jest niewątpliwe zdrowa, jędrna, elastyczna skóra, gładka i bez jakichkolwiek szpecących ją wyprysków, przebarwień i podrażnień. Powinniśmy dbać o nią przez całe życie, używając w tym celu najlepszych, sprawdzonych kosmetyków, mających w składzie wyłącznie naturalne i wysoce skuteczne substancje aktywne. Jedną z nich jest niewątpliwie kwas hialuronowy, mający wszechstronne zastosowanie, zarówno w preparatach leczniczych, jak i w kosmetykach używanych do codziennej pielęgnacji skóry.

Czym jest kwas hialuronowy i gdzie występuje naturalnie?

W obecnych czasach trudno byłoby znaleźć osobę, która chociaż raz nie słyszała o kwasie hialuronowym, aż tak stał się popularny i powszechnie stosowany. Nie bez powodu nazywa się go „eliksirem młodości”, na co mają wpływ jego rozliczne właściwości, korzystne dla zdrowia i urody. Jest nie tylko cenionym składnikiem kremów, toników, a nawet szamponów i odżywek do włosów, znajdziemy go też w wielu lekach używanych nie tylko na skórę, ale i przeciwdziałających innym schorzeniom np. stawów. Używa się go też w ogólnie pojętej medycynie estetycznej, pomaga bowiem powstrzymać i w pewnym stopniu cofnąć procesy starzenia się skóry.

Definiując pojęcie kwasu hialuronowego, skrótowo określanego jako HA (Hyaluronic Acid), można powiedzieć, że jest to substancja naturalnie syntezowana w naszym organizmie w postaci soli sodowej, noszącej fachową nazwę hialuronianu sodu, a znajdziemy go w następujących narządach i układach ludzkiego ciała:

• skórze właściwej;
• ciele szklistym oka;
• mazi stawowej pokrywającej od wewnątrz powierzchnię stawów i odpowiedzialnej za ich płynny ruch;
• niektórych płynach ustrojowych;
• tkance łącznej;
• tkance mięśniowej;
• mięśniu sercowym;
• układzie limfatycznym;
• mózgu;
• nerkach;
• surowicy krwi.

Jakie są rodzaje kwasu hialuronowego i ilość w ludzkim organizmie?

Pod względem chemicznym kwas hialuronowy zaliczamy do związków organicznych, konkretnie do glikozaminoglikanów (GAG) i co ciekawe, ma niemal taką samą budowę chemiczną u prawie wszystkich zwierząt, niezależnie od ich gatunku. Kwas hialuronowy dzielimy na trzy podstawowe grupy, za kryterium podziału przyjmuje się jego masę cząsteczkową oraz długość łańcucha cząsteczek i mamy do czynienia z:

• kwasem hialuronowym małocząsteczkowym;
• kwasem hialuronowym średniocząsteczkowym;
• kwasem hialuronowym wielkocząsteczkowym.

Przeciętnie ilość kwasu hialuronowego u dorosłego człowieka wynosi około 15 g, lecz spora część, około 1/3, jest usuwana i właśnie dlatego trzeba regularnie uzupełniać jego braki w organizmie. Ilość naturalnie produkowanego HA ulega zmniejszeniu wraz z wiekiem, proces ten rozpoczyna się po 25 roku życia, a koło 80 roku życia produkcja tego kwasu całkowicie ustaje.

W jaki sposób otrzymuje się kwas hialuronowy?

Skoro musimy regularnie uzupełniać powstające niedobory kwasu HA z pomocą popularnych preparatów, to trzeba go wcześniej w jakiś sposób wyprodukować. Z racji, że jest prawie taki sam u wielu zwierząt, dlatego jego źródłem mogą być tkanki zwierzęce np. gałki oczne krów czy skóra rekina.

Pozyskany w ten sposób kwas hialuronowy nie jest jednak w stu procentach „czysty”, znajdują się w nim dodatkowe substancje, biopolimery, kationy metali czy białka, wymagające usunięcia, w przeciwnym razie może stać się przyczyną wystąpienia reakcji alergicznych. Aby tego uniknąć, kwas produkuje się obecnie z użyciem specjalnie hodowanych szczepów bakterii z rodziny Streptococcus equi.

Jakie są najważniejsze właściwości kwasu hialuronowego?

Wszechstronne, wręcz kompleksowe zastosowanie kwasu hialuronowego, w medycynie i kosmetyce, bezpośrednio wynika z jego rozlicznych właściwości. Specjaliści z różnych dziedzin medycyny i kosmetologii dzielą je na dwie zasadnicze grupy:

1. Właściwości i zastosowanie lecznicze

Zaczynamy właśnie od nich, ponieważ stosowanie preparatów medycznych tworzonych na bazie kwasu hialuronowego niesie ze sobą liczne korzyści zdrowotne, pomagając w leczeniu i profilaktyce wielu schorzeń. Jego najważniejsze właściwości, które koniecznie trzeba poznać, to:

• łagodzenie podrażnień i stanów zapalnych gałki ocznej, zmniejszenie odczuwania bolesnych objawów „zespołu suchego oka” czy dolegliwości wywołanych za długim noszeniem soczewek kontaktowych;
• odpowiedzialność za wykształcenie prawidłowej struktury ciała szklistego oka oraz jego filmu łzowego;
• pomoc przy wykrywaniu wielu innych chorób, używa się go jako tzw. markera chorób narządów wewnętrznych np. wątroby, dolegliwości o podłożu reumatycznym oraz nowotworów;
• wspomaganie leczenia infekcji kobiecych dróg rodnych, wspomaganie i przyspieszenie leczenia ran po operacjach ginekologicznych, redukcja najgorszych objawów menopauzy;
• przeciwdziałanie dolegliwościom układu moczowego, w tym szczególnie uciążliwego nietrzymaniu moczu oraz zapalenia pęcherza moczowego;
• łagodzenie podrażnień skóry i przyspieszenie gojenia się ran, poparzeń oraz owrzodzeń;
• leczenie chorób odbytu, dlatego kwas hialuronowy jest składnikiem używanych na to leków np. czopków ze względu na swoje właściwości nawilżające błonę śluzową oraz przyspieszające gojenie się ran np. żylaków odbytu, czyli hemoroidów;
• regeneracja uszkodzonych strun głosowych albo pękniętej błony bębenkowej, znajduje więc zastosowanie w otolaryngologii;
• skuteczna pomoc w profilaktyce i leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów, objawiającej się rozwojem stanu zapalnego czy silnymi dolegliwościami bólowymi. Jedną z ich przyczyn jest tarcie o siebie powierzchni stawowych spowodowane spadkiem ilości kwasu hialuronowego w płynie maziowym. Właśnie dlatego niedobory HA powinno się uzupełniać w postaci suplementów diety, takich jak zalecany przez specjalistów Flexidium 400, można również aplikować go w postaci zastrzyków bezpośrednio do stawu.

2. Właściwości i zastosowanie kosmetyczne

Kolejną dziedziną, w której kwas hialuronowy znalazł swoje zastosowanie, jest kosmetyka, zwłaszcza jej dziedziny zajmujące się skórą, paznokciami i włosami. Powszechnie używa się go również we wspomnianej medycynie estetycznej, zarówno w chirurgicznych zabiegach inwazyjnych, jak i do produkcji kosmetyków oraz popularnych suplementów diety. Wystarczy tylko spojrzeć na etykiety produktów, jakie mamy na półkach w łazience i bez trudu zauważymy, że w składzie wielu z nich znajduje się właśnie odpowiednio dobrana dawka hialuronianu sodu.

Są to między innymi kremy odmładzające robione na bazie kwasu hialuronowego, hamujące i w dosyć znacznym stopniu cofające naturalne procesy starzenia się skóry. Oczywiście to nie jedyne kosmetyczne właściwości kwasu hialuronowego, cechuje go również:

• wysoka skuteczność wiązania wody, badania wykazały, że już tylko 1 gram HA może związać jej aż 6 litrów. Dzięki temu będziemy w stanie utrzymać prawidłowy poziom nawilżenia skóry, zapobiegając przesuszeniu, począwszy od naskórka aż po jej głębokie warstwy;
• skuteczne wypełnianie zmarszczek i innych nierówności skóry, powstałych między innymi po trądziku, a wysoką skuteczność działania wykazuje tu Royal Skin 500, którego jednym ze składników jest właśnie kwas hialuronowy;
• przywrócenie skórze utraconej jędrności, odpowiedniego poziomu napięcia oraz elastyczności, co daje widoczny efekt odmładzający, powstrzymujący procesy starzenia, a najlepiej zastosować w tym celu serum do twarzy ÉleveRenew albo zdecydować się na bardziej inwazyjną iniekcję podskórną;
• ochrona skóry przed wpływem większości niekorzystnych czynników zewnętrznych, przede wszystkim zmiennymi warunkami atmosferycznymi, wilgocią, niską i wysoką temperaturą oraz szczególnie szkodliwym promieniowaniem UV;
• wzmocnienie osłabionej bariery lipidowej skóry, chroniącej ją z kolei przed negatywnym wpływem szkodliwych bakterii, wirusów czy grzybów, regulującej jednocześnie gospodarkę wodną, zapobiegającej nadmiernemu odparowaniu wody z naskórka;
• skuteczne działanie na włosy, które pomaga zregenerować, poprawia ich strukturę, nawilża od cebulek aż po same końce. Sprawia, że są bardziej elastyczne, odporne na uszkodzenia i działanie czynników atmosferycznych, HA nadaje im też wyjątkowego połysku;
• pomoc w przenoszeniu innych substancji odżywczych w głąb skóry i struktury włosów, przede wszystkim tych rozpuszczalnych w wodzie np. witamin z grupy B, w tym B9 (kwasu foliowego) i B12 (kobalaminy) oraz szczególnie cennej dla zdrowia witaminy C, będącej antyoksydantem usuwającym wolne rodniki.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania kwasu hialuronowego?

Mimo tak szerokiego zakresu stosowania kwasu hialuronowego nie każdy może skorzystać z jego zalet. Istnieją pewne przeciwwskazania co do jego użycia, zarówno w celach leczniczych, jak i kosmetycznych, mimo że niezwykle rzadko powoduje reakcje alergiczne. Nie jest przede wszystkim wskazany:

• dla kobiet w ciąży i okresie karmienia piersią;
• u pacjentów w trakcie leczenia chorób nowotworowych;
• dla osób z zaburzeniami funkcjonowania i chorobami tarczycy;
• przy chorobach skóry, opryszczce, egzemie, stanach zapalnych;
• przy problemach z prawidłową krzepliwością krwi.

Źródła:

• https://www.healthline.com/nutrition/hyaluronic-acid-benefits
• https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hyaluronic-acid-for-hair
• https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hyaluronic-acid-for-acne