Kawa czy herbata – jaki wpływ mają na nasze zdrowie

Dwa najpopularniejsze i najczęściej pite na świecie napoje to z pewnością kawa i herbata, a ich miłośnicy od dawna toczą spór, co jest lepsze. Odpowiedź na pytanie, kawa czy herbata naprawdę nie jest prosta, jedno i drugie ma swoje zalety, podkreślane przez wielbicieli oraz wady, czasami wręcz wyolbrzymiane przez przeciwników. Co pijemy, zależy nie tylko od naszych osobistych upodobań, ale i od właściwości, którymi charakteryzują się oba te napoje, mającymi istotny wpływ na zdrowie, jednocześnie pozytywny i negatywny. Brzmi to może dziwnie, ale po przeczytaniu tego artykułu, sami zdecydujecie, co zagości w Waszej ulubionej filiżance.

Kawa czy herbata – ile pije się ich na świecie

Większość z nas nie wyobraża sobie udanego poranka bez kubka ulubionej kawy czy filiżanki aromatycznego naparu z liści czarnej, czerwonej bądź zielonej herbaty. Oba napoje dotarły na nasz kontynent stosunkowo późno, kawa z Ameryki Łacińskiej, a herbata z Dalekiego Wschodu, z odległych i egzotycznych Chin. Błyskawicznie zyskały olbrzymią popularność, początkowo używane jako preparaty lecznicze, ale szybko przekonano się do ich wyjątkowych właściwości smakowych.

Spożycie kawy i herbaty ciągle rośnie i ciężko jednoznacznie określić, czego pijemy więcej, chociaż specjaliści zdecydowanie wskazują tu na kawę. Kraj, w którym pije się jej najwięcej, może zaskakiwać, bo rekordzistami w spożyciu kawy są Finowie (wg danych z 2020 roku), gdzie rocznie pije się jej aż 12 kg na głowę statystycznego mieszkańca. Jeśli chodzi o nasz kraj, to jesteśmy w końcówce stawki, z wynikiem 2,6 kg rocznie na jedną osobę i u nas jednak nadal popularniejsze jest codzienne spożywanie dużych ilości herbaty.

Kawa czy herbata – efekty zdrowotne picia kawy

Jako zapalony kawosz przedstawienie właściwości leczniczych i wpływu na zdrowie obu tych napojów zacznę od kawy, która wbrew ogólnie przyjętym opiniom szkodzi mniej, niż może się wydawać. Pamiętajmy jednak, że z jej ilością zdecydowanie nie należy przesadzać, a dopuszczalna, udowodniona badaniami dawka kofeiny to 400 – 500 mg, czyli 3 do 5 filiżanek kawy dziennie. Niezalecane jest przekraczanie tej ilości, a śmiertelna dawka kofeiny to 10000 mg, warto więc zastanowić się, czy palonych ziaren nie zastąpić naparem z zielonej kawy.

Jednakże niezależnie od odmiany, w tych niewielkich ziarnkach kryje się całkiem sporo składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, a oprócz energetyzującej kofeiny znajdziemy w nich również kwasy chlorogenowe i kawowe oraz minerały: potas, sód, wapń i magnez. Nie znajdziemy w niej witamin, lecz regularne jej picie niesie ze sobą liczne korzyści zdrowotne:

1. Codzienną dużą dawkę energii

Potrzebnej nie tylko do wykonywania codziennych czynności w życiu prywatnym i zawodowym, ale i do aktywności fizycznej, bez której nie ma mowy o poradzeniu sobie z nadwagą i otyłością. Można więc śmiało powiedzieć, że kofeina zawarta w kawie pomaga w odchudzaniu, przyspieszając metabolizm i inne procesy prowadzące do szybszego spalania tkanki tłuszczowej.

2. Zapobieganie migrenowym bólom głowy

Co jest możliwe dzięki kolejnemu działaniu przeciwbólowemu kofeiny, oprócz tego wspomagającej leczenie astmy i alergii, obniżającej poziom histaminy.

3. Przeciwdziałanie rozwojowi nowotworów

Na co z kolei wpływ mają właściwości antyoksydacyjne kawy, będącej silnym przeciwutleniaczem usuwającym z organizmu wszystkie wolne rodniki, nie grozą nam więc negatywne efekty stresu oksydacyjnego.

4. Większą aktywność mózgu

I jednocześnie lepszą koncentrację, zdolności logicznego myślenia i szybkiego przyswajania sobie dużych ilości nowych informacji. Stymulacja pracy mózgu jest możliwa dzięki zwiększonemu wydzielaniu dopaminy, nie bez powodu nazywanej „hormonem szczęścia”. Kofeina sprawdza się także w łagodzeniu objawów choroby Alzheimera i Parkinsona.

Kawa czy herbata – dlaczego warto pić herbatę

Odpowiadając na pytanie, co jest lepsze, kawa czy herbata, przyszedł czas na wykazanie właściwości prozdrowotnych różnych gatunków herbaty, jakimi raczymy się na przemian z filiżanką małej czarnej. Pijemy jej także sporo, a najwięcej odmiany czarnej albo earl grey, które coraz częściej zastępujemy zdrowszą zieloną herbatą, pełną witamin, w tym i witaminy C, minerałów i innych, równie cennych składników odżywczych, polifenoli oraz katechin.

Znajdziemy je również, chociaż w mniejszych ilościach, w pozostałych gatunkach herbaty, wpływają znacząco na jej wszystkie właściwości zdrowotne, spośród których najważniejsze, jakie należy wymienić to:

1. Właściwości antynowotworowe

Podobne, jak w przypadku kawy i wynikające z działania przeciwutleniającego, a zawartość katechin pozwala tak samo skutecznie pozbyć się zagrażających zdrowiu wolnych rodników. Katechiny pomagają również powstrzymać naturalne procesy starzenia się organizmu.

2. Zapobieganie chorobom serca i układu krążenia

Na co wpływ ponownie mają katechiny, stanowiące ochronę przed rozwojem między innymi miażdżycy, dzięki obniżeniu poziomu cholesterolu LDL we krwi, zmniejszają także ryzyko udaru i zawału mięśnia sercowego, przeciwdziałają powstawaniu zakrzepów, regulują ciśnienie krwi. Wzmocnieniu ulega nasz układ odpornościowy, jeszcze lepiej chroniący organizm nie tylko przed sezonowymi infekcjami.

3. Właściwości energetyczne

Picie herbaty wpływa energetyzująco na organizm, tak jak picie kawy, pobudza go do działania, usuwa wszystkie efekty zmęczenia, przyspiesza regenerację po intensywnym treningu. Wprawia nas w doskonały nastrój, łagodzi skutki stresu i innych napięć nerwowych, poprawia koncentrację.

4. Skuteczna pomoc w odchudzaniu

W walce z nadwagą najlepiej sprawdza się zielona herbata, napój zalecany dla wszystkich, którym zależy na utracie wagi bez ryzyka efektu jojo. Sprzyjają temu polifenole oraz katechiny regulujące procesy trawienne i metaboliczne, organizm jest też oczyszczony z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii. Herbata sprawdza się również jako odtrutka, odkażająca cały układ pokarmowy.

Kawa czy herbata – efekty uboczne ich spożywania

Wymienione wyżej właściwości, to tylko część pozytywów picia kawy i herbaty, jednakże tak, jak z innymi napojami, z ich ilością także nie należy przesadzać, mogą bowiem spowodować dosyć uciążliwe skutki uboczne.

Skutki uboczne nadmiaru kawy

• bezsenność i problemy z zasypianiem;
• podwyższone ciśnienie krwi;
• odwodnienie;
• problemy skórne, cellulit;
• drażliwość i nerwowość.

Skutki uboczne nadmiaru herbaty:

• problemy ze snem;
• stany niepokoju;
• zaburzenia trawienne;
• obniżone wchłanianie żelaza;
• przesuszanie skóry.

Ocenę tego, co jest lepsze, kawa czy herbata, pozostawiam Wam, sam częściej sięgam po kawę, chociaż nie pogardzę też filiżanką aromatycznej herbaty, zwłaszcza z plasterkiem cytryny, o dwóch łyżeczkach cukru nie wspominając.