Jak usprawnić pracę mózgu i długo zachować pełną sprawność umysłową

Mózg to zdecydowanie jeden z najważniejszych organów, w pełni zasadnie uważany za komputer sterujący funkcjonowaniem całego organizmu. Niestety, nie zawsze udaje się zachować jego sprawność aż do późnej starości, czemu w wielu przypadkach sami jesteśmy winni. Warto jednak we właściwy sposób zadbać o nasze prywatne centrum dowodzenia, decydujące o prawie wszystkich aspektach istotnych dla zdrowia i życia. Możemy sami poprawić pracę mózgu i wszystkiego, za co odpowiada, przede wszystkim pamięć, koncentrację czy zdolności poznawcze.

Spis Treści

1 Czym jest mózg i jak jest zbudowany?
2 Jakie czynniki mogą zakłócać pracę mózgu?
3 Jak można usprawnić funkcjonowanie swojego mózgu?

Czym jest mózg i jak jest zbudowany?

Wygląd ludzkiego mózgu, noszącego łacińską nazwę Cerebrum, przypomina nieco wyjęty ze skorupki owoc orzecha włoskiego. Ma jednocześnie wyjątkowo skomplikowaną budowę, a jego masa waha się średnio od 1200 do 1400 gramów. Równie zróżnicowana jest powierzchnia mózgu, u mężczyzn wynosząca średnio 1200-1300 cm³, a u kobiet średnio 1100 cm³. Organ ten, bez którego niemożliwe jest funkcjonowanie pozostałych narządów, składa się z czterech najważniejszych, połączonych ze sobą części razem tworzących mózgowie, którymi są:

Półkule mózgowe

Największa część mózgowia, złożona z dwóch pozornie oddzielnych półkul, połączonych jednak licznymi włóknami nerwowymi w rejonie nazywanym spoidłem wielkim. Powierzchnia półkul mózgowych jest charakterystycznie pofałdowana, co zwiększa ich faktyczną powierzchnię i tworzą ją dwie warstwy, zewnętrzna, kora mózgowa, czyli istota szara oraz wewnętrzna, istota biała. Każda półkula jest zbudowana z kilku płatów:

czołowego, odpowiedzialnego za czynności ruchowe i to, że odczuwamy emocje;
ciemieniowego, miejsca gromadzenia i przetwarzania bodźców czuciowych;
skroniowego, gdzie analizowane są z kolei bodźce słuchowe i węchowe;
potylicznego, niezbędnego do przetwarzania bodźców wzrokowych;
brzeżnego, także umożliwiającego odczuwanie emocji, strachu, przyjemności, euforii czy smutku.

Międzymózgowie

Zlokalizowane pod półkulami mózgowymi, również złożone z kilku części, pełniących różne funkcje:

wzgórza, pośredniczącego w przesyłaniu impulsów nerwowych do kory mózgowej;
podwzgórza, regulującego pracę układu hormonalnego, w tym wydzielanie oksytocyny i wazopresyny oraz temperaturę ciała i funkcje rozrodcze;
części przysadki mózgowej nazywanej nerwową, gdzie gromadzą się hormony produkowane w podwzgórzu;
szyszynki, odpowiedzialnej za wydzielanie hormonu snu, melatoniny i regulację rytmu dobowego.

Pień mózgu

Jeden z najważniejszych obszarów naszego naturalnego komputera, bez którego nie mógłby kontrolować podstawowych czynności życiowych, utrzymania stanu świadomości, oddychania czy pracy serca pompującego krew przez całe życie. Odpowiada też za takie czynności jak kichanie, kaszel i odruch wymiotny. Pień mózgu tworzą cztery części:

śródmózgowie;
mons;
rdzeń przedłużony;
twór siatkowaty.

Móżdżek

Położony w tylnej, dolnej części czaszki, za pniem mózgu, również składający się z dwóch półkul połączonych tzw. robakiem mózgu. Potocznie nazywa się go „małym mózgiem”, dzieli się on na trzy zasadnicze obszary i w zależności od funkcji, jaką pełnią, rozróżniamy:

móżdżek przedsionkowy, odpowiedzialny między innymi za ruchy gałek ocznych i zachowanie równowagi;
móżdżek rdzeniowy, bez którego nie byłoby możliwe zachowanie koordynacji ruchowej, niezbędnej do wykonywania wielu codziennych czynności;
móżdżek nowy, a jego podstawowym zadaniem jest regulacja napięcia mięśniowego umożliwiającego wykonywanie ruchów ciała.

Jakie czynniki mogą zakłócać pracę mózgu?

Ludzki mózg to faktycznie niezwykle skomplikowany organ, a ten stopień skomplikowania sprawia, że może na niego oddziaływać wiele niekorzystnych czynników zakłócających jego pracę. Jak już wspominaliśmy, bardzo często sami jesteśmy temu winni, funkcjonowanie mózgu zaburzają nasze złe nawyki, a najbardziej mu szkodzi:

niedotlenienie, którego przyczyną jest brak aktywności fizycznej i spanie w źle przewietrzonej sypialni lub przykrywanie głowy poduszką w czasie snu. Trzeba zadbać o codzienną dawkę ruchu, niezbędną dla zachowania dobrej kondycji, nie tylko fizycznej, ale i psychicznej;
brak snu i jego niska jakość, powodowane przez zróżnicowane przyczyny, jednakże skutek bezsenności w tym przypadku jest zawsze jeden, postępujące uszkodzenia mózgu, bardzo często nawet trwałe, nieodwracalne zmiany;
źle zbilansowana dieta pozbawiona korzystnych dla mózgu składników odżywczych, jednocześnie ciężkostrawna, powodująca wzrost nadwagi i otyłości. Najgorsza jest w niej duża zawartość tłuszczów trans i węglowodanów prostych;
niejedzenie śniadania, najważniejszego posiłku dnia. Nagminne rezygnowanie z niego oznacza natychmiastowy spadek koncentracji, zaburzenia pamięci i wahania nastroju;
palenie papierosów i nadużywanie alkoholu, dwóch używek zabójczych dla ludzkiego mózgu. Palenie jest przyczyną niedotlenienia i spadku grubości warstwy kory mózgowej, a alkohol nieodwracalnie uszkadza mózg, powodując jednocześnie zaburzenia natury psychicznej, omamy, urojenia, stany utraty świadomości;
stres, jedna z chorób cywilizacyjnych, powodująca stany aż tak silnego napięcia nerwowego, że nadmiar docierających do mózgu bodźców staje się przyczyną poważnych uszkodzeń połączeń pomiędzy poszczególnymi komórkami nerwowymi;
brak ćwiczeń intelektualnych, a trzeba je robić przez całe życie, przede wszystkim czytając, pisząc, rozwiązując krzyżówki, rebusy i inne zagadki logiczne. Warto też pamiętać, że wbrew powszechnie panującym opiniom, długotrwałe oglądanie telewizji wpływa niekorzystnie na pracę mózgu;
niewłaściwa postawa życiowa, pesymistyczne patrzenie na świat i nieustanne wpędzanie siebie w zły nastrój psychiczny. Powiedzmy sobie szczerze, optymiści nie tylko żyją dłużej, ale i mogą liczyć na sprawniejszą pracę mózgu i w wielu przypadkach wyjątkowo wysokie zdolności intelektualne.

Jak można usprawnić funkcjonowanie swojego mózgu?

Oczywiście to tylko niektóre czynniki szkodzące mózgowi i jak widać, co najmniej kilka wynika z naszych własnych zaniedbań. Jeśli widzimy takie błędy u siebie, czas je naprawić, najlepiej naturalnymi metodami, a usprawnić pracę tego ważnego organu z pewnością pomoże:

Zmiana diety

Podstawą długiego zachowania zdrowia mózgu i jednocześnie pełnej sprawności umysłowej jest właściwy, zalecany przez specjalistów, sposób odżywiania. Pierwsze, co należy zrobić, to usunąć z diety następujące produkty spożywcze:

słodycze i słodkie gazowane napoje pełne szkodliwego cukru fruktozowo-glukozowego albo sztucznych słodzików uszkadzających mózg, a ich nadmiar może doprowadzić np. do choroby Alzheimera;
żywność wysoko przetworzoną, w której zastosowano niebezpieczne wypełniacze, sztuczne barwniki, konserwanty i tłuszcze trans, powodujące demencję i zaburzenia pamięci;
fast foody, także wypchane tłuszczami trans, solą, białym cukrem i przetworzonym białkiem, przyczynę nie tylko otyłości, ale i nieprawidłowości pracy naszego centralnego komputera;
niektóre gatunki ryb pochodzących z niesprawdzonego źródła, w których mięsie mogą się znajdować duże ilości rtęci, zabójczej nie tylko dla mózgu;
alkohol, który należy co najmniej ograniczyć, lecz patrząc na szkodliwość, lepiej go całkiem wyeliminować.

Mózg, układ nerwowy i cały organizm szybko zaczną odczuwać pozytywne efekty takiej, co tu nie mówić, dla wielu radykalnej zmiany. Sama zmiana diety to już sporo, ale jeszcze więcej zyskamy, wprowadzając do niej produkty zawierające duże dawki minerałów, przede wszystkim cynku, żelaza i magnezu oraz witamin, spośród których najważniejsze to:

witamina B1 (tiamina), pierwsza witamina z grupy B, niezbędna do zachowania funkcji poznawczych i pamięci, uczestnicząca w produkcji neuroprzekaźników, łagodząca objawy chorób neurodegeneracyjnych, a znajduje się w mięsie wołowym i wieprzowym, roślinach strączkowych i ryżu;
witamina B2 (ryboflawina), bez niej niemożliwa jest produkcja dwóch neuroprzekaźników, serotoniny i dopaminy, istotnych dla funkcjonowania układu nerwowego, dostarczająca mózgowi energii. Jej źródła to mięso, wątroba, jaja, warzywa, przetwory mleczne i warzywa;
witamina B3 (niacyna), skutecznie regulująca pracę mózgu, także zapewniająca mu energię i przeciwdziałająca rozwojowi chorób neurologicznych, a dostarczymy ją razem z drobiem, rybami morskimi, produktami zbożowymi, warzywami i owocami;
witamina B5 (kwas pantotenowy), niezbędna do prawidłowego wzrostu komórek nerwowych oraz neuroprzekaźników, serotoniny i dopaminy, usprawniająca pracę mózgu. Znajdziemy ją w tłustych rybach, roślinach strączkowych i produktach zbożowych z pełnego ziarna;
witamina B6 (pirydoksyna), źródło glukozy dla komórek nerwowych, kolejna witamina biorąca udział w syntezie dopaminy i serotoniny, wprawia nas w dobry nastrój, pozwalając zachować spokój oraz równowagę psychiczną i emocjonalną. Dlatego powinniśmy jeść drób, wołowinę, wieprzowinę, ryby morskie, owoce, warzywa, żółtka jaj;
witamina B9 (kwas foliowy), najskuteczniejsza w połączeniu z witaminą B12 (kobalaminą). Pierwsza warunkuje wzrost komórek, druga dba o funkcje neurologiczne, razem chronią DNA mózgu i neurony przed uszkodzeniami prowadzącymi do utraty pamięci. Dostarczają ich zielone warzywa, nasiona roślin strączkowych, produkty pochodzenia zwierzęcego;
witamina C (kwas askorbinowy), antyoksydant usuwający wolne rodniki, przyczynę stresu oksydacyjnego. Kwas askorbinowy przyspiesza też dojrzewanie neuronów, wspomaga leczenie zaburzeń pamięci, zwiększa zdolność przyswajania nowej wiedzy. Najbogatszym jego źródłem są owoce i warzywa;
witamina D, nazywana „witaminą słońca”, produkowana pod wpływem jego promieni, wzmacniająca nie tylko układ kostny, ale i układ nerwowy oraz mózg. Jej niedobory przyczyniają się do postępującej degeneracji neuronów, spadku funkcji poznawczych i problemów z pamięcią, a inne źródła to przede wszystkim ryby morskie;
witamina E, zwana „witaminą młodości”, której braki powodują wzrost poziomu kortyzolu, czyli „hormonu stresu” i pojawienie się niebezpiecznych zaburzeń w obrębie przysadki mózgowej, dlatego w diecie musi się znaleźć oliwa z oliwek, nasiona zbóż, orzechy i olej słonecznikowy.

Kuracje ziołowe

Sama dieta to często zbyt mało, aby usprawnić pracę mózgu i cieszyć się pełną sprawnością umysłową, dobrą pamięcią i brakiem zaburzeń natury psychicznej. Jeszcze lepsze rezultaty uzyskamy, korzystając z dobrodziejstwa fitoterapii, czyli ziołolecznictwa. Spośród licznych ziół i roślin leczniczych sprzyjających naszemu mózgowi, najwyższą skuteczność wykazuje:

soplówka jeżowata, nazywana lwią grzywą, gatunek grzyba stosowany w tradycyjnej medycynie Dalekiego Wschodu. Jego działanie można porównać do nootropików, wspomagających mózg i inne części układu nerwowego. Przyspiesza regenerację komórek nerwowych, poprawiając w ten sposób pamięć, zdolności poznawcze i koncentrację, chroni też przed chorobami neurodegeneracyjnymi i łagodzi ich objawy, jeśli już wystąpią;
ashwagandha, czyli witania ospała, adaptogen o unikalnym składzie najlepiej radzący sobie z negatywnymi skutkami stresu. Korzystnie wpływa na funkcjonowanie mózgu, a jej regularne stosowanie pozwoli długo cieszyć się doskonałą pamięcią i błyskawicznie przyswajać duże ilości nowych informacji. Ashwagandha także znajduje zastosowanie w redukcji symptomów choroby Alzheimera i Parkinsona;
bacopa monnieri, czyli bakopa drobnolistna, znana też jako brahmi, pełna saponin sterydowych, alkaloidów, flawonoidów i kwasów organicznych. To one pomagają złagodzić objawy stresu, ich działanie odczuje także mózg i układ nerwowy, poprawiają bowiem pamięć, koncentrację i zdolności uczenia się. Brahmi również jest używane w profilaktyce zapobiegania chorobie Alzheimera i Parkinsona;
wąkrota azjatycka, bardziej znana pod nazwą Gotu Kola, następny naturalny i silny nootropik, którego działanie niesie ze sobą wiele korzyści dla funkcjonowania mózgu i pozostałych elementów układu nerwowego. Pomaga dotlenić komórki mózgowe, przyspiesza procesy myślowe, powiększa koncentrację i pomaga w uczeniu się. Jednocześnie szybko usuwa efekty stresu i pomaga zregenerować organizm po dużym wysiłku umysłowym.

Suplementy diety

Praktycznie wszystkie opisane wyżej rośliny o potwierdzonych właściwościach leczniczych znajdują zastosowanie w suplementach diety mających usprawniać pracę mózgu, poprawiać pamięć i skupienie na wykonywanych czynnościach. Jednym z polecanych przez specjalistów jest Brain Actives, działający kompleksowo, nie tylko podnoszący nasze zdolności intelektualne, wpływający korzystnie na ogólny stan zdrowia, dzięki czemu bez wysiłku poradzimy sobie ze stresem, będziemy mieli energię do pracy czy nauki i szybko zregenerujemy siły po każdym, nawet największym wysiłku fizycznym i umysłowym.

Źródła:

Zobacz także:
Matcha Extreme – naturalny suplement diety pozwalający schudnąć szybko i bezpiecznie
Keto Probiotix – dzięki zjawisku ketozy zgubisz wszystkie zbędne kilogramy
Nootronin – suplement diety wspomagający funkcjonowanie mózgu
Nicosadio – plastry, dzięki którym skończysz z paleniem papierosów
Keto Coffee Premium – suplement diety wspierający odchudzanie z siłą ketozy