Hiperwitaminoza, czyli skutki zdrowotne nadmiaru witamin

Witaminy to związki odżywcze niezbędne dla naszego zdrowia, które musimy dostarczać organizmowi każdego dnia. Dzięki temu uda się zminimalizować ryzyko rozwoju wielu niebezpiecznych schorzeń czy złagodzić symptomy i wspomóc proces leczenia już istniejących. Przy suplementacji witamin musimy jednocześnie pamiętać, aby przestrzegać ich zalecanego dawkowania i nigdy go nie przekraczać. Jeśli tego nie dopilnujemy, to musimy liczyć się ze skutkami hiperwitaminozy, czyli przedawkowania witamin.

Spis Treści

1 Dlaczego należy zadbać o właściwą ilość witamin?
2 Czym jest hiperwitaminoza i w jaki sposób można do niej doprowadzić?
3 Jak poważnym zagrożeniem dla zdrowia jest przedawkowanie witamin?
4 W jaki sposób można przeciwdziałać hiperwitaminozie?

Dlaczego należy zadbać o właściwą ilość witamin?

Witaminy to skomplikowane związki organiczne, które jako pierwszy odkrył Polak, Kazimierz Funk, dokładnie witaminę B1, czyli tiaminę. Obecnie znamy ich o wiele więcej i wiem, że są wręcz niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organów i układów wewnętrznych ludzkiego ciała.

Znane witaminy dzielimy na dwie grupy, w zależności od tego, w czym się rozpuszczają na:

rozpuszczalne w wodzie, do których należą witaminy z grupy B i witamina C;
rozpuszczalne w tłuszczach, a w tej grupie znajduje się witamina A, witamina D, witamina E i witamina K.

Opisy konkretnych witamin znajdziecie w poprzednich naszych wpisach, warto jednak jeszcze raz wymienić najważniejsze funkcje, które pełnią. Odpowiadają między innymi za:

pracę układu sercowo-naczyniowego;
krzepnięcie krwi i jej prawidłowy przepływ;
procesy metaboliczne i trawienne;
działanie antyoksydacyjne, usuwanie chorobotwórczych wolnych rodników;
zachowanie dobrego wzroku;
funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego;
dobrą pamięć, koncentrację i zdolności poznawcze;
regulację gospodarki hormonalnej organizmu;
wsparcie naturalnej odporności;
syntezę kolagenu niezbędnego dla zdrowia skóry;
jędrność, elastyczność i prawidłowe nawilżenie skóry;
brak przebarwień skórnych i trądziku.

Czym jest hiperwitaminoza i w jaki sposób można do niej doprowadzić?

To oczywiście tylko część efektów prozdrowotnych, jakie niesie ze sobą utrzymanie odpowiedniego poziomu witamin. Zależą nie tylko od ich rodzaju, lecz również od wspomnianego właściwego dawkowania, zgodnego z zaleceniami specjalistów. Z ewentualnym niedoborem witamin można szybko sobie poradzić, dostarczając je w większych ilościach.

Tak samo groźną sytuacją jest ich przedawkowanie, czyli hiperwitaminoza. Niestety, wciąż mamy do czynienia z błędnym rozumowaniem, że witamin nie można przedawkować, dlatego wiele osób łączy bogatą w witaminy dietę z niekontrolowanym stosowaniem suplementów diety. Niesie to ze sobą poważne konsekwencje, z którymi warto zapoznać się bliżej.

Jak poważnym zagrożeniem dla zdrowia jest przedawkowanie witamin?

Hiperwitaminoza jest trudna do jednoznacznego zdiagnozowania, zależy między innymi od rodzaju witaminy, której dostarczyliśmy za dużo. Jednakże daje kilka wspólnych, charakterystycznych objawów, przede wszystkim dotyczących układu pokarmowego, takich jak:

nudności;
wymioty;
biegunki;
silne bóle brzucha;
zaburzenia łaknienia, brak apetytu.

To są objawy ogólne, trzeba także poznać dokładniejszy ich podział w zależności od tego, której witaminy mamy nadmiar w organizmie. Podział ten eksperci przedstawiają następująco:

Hiperwitaminoza witaminy A

Mieszaniny kilku związków chemicznych, tzw. karotenoidów, tworzących razem właśnie witaminę A, nazywaną też retinolem lub beta-karotenem. Jej właściwe dobowe dawki pozwalają zapobiegać „kurzej ślepocie”, chronią przed nowotworami, wzmacniają włosy, skórę i paznokcie, a nadmiar wywołuje charakterystyczne, uciążliwe objawy:

bóle głowy, mięśni i stawów;
drażliwość, silną nerwowość i nadpobudliwość;
ciągłe uczucie zmęczenia, fizycznego i psychicznego;
ryzyko krwawienia z dziąseł;
drgawki;
nudności i wymioty;
swędzenie i pieczenie skóry;
światłowstręt;
możliwe powiększenie narządów wewnętrznych, przede wszystkim śledziony i wątroby.

Hiperwitaminoza witaminy B

Liczne witaminy zaliczane do tej szerokiej grupy są wręcz niezbędne dla zachowania pełni zdrowia, dlatego też tak ważne jest unikanie ich przedawkowania, które w przypadku poszczególnych witamin może prowadzić do:

tiamina, witamina B1, silne bóle głowy, zaburzenia rytmu serca, problemy z gospodarką hormonalną, przede wszystkim z wydzielaniem właściwych ilości insuliny;
ryboflawina, witamina B2, wymioty i problemy z układem pokarmowym, wyższa podatność na skutki stresu oksydacyjnego;
niacyna, witamina B3, zaburzenia pracy wątroby, arytmia, swędzenie skóry, wzrost poziomu cukru we krwi, trudności z regulacją ciśnienia krwi i wzrost ilości cholesterolu LDL;
kwas pantotenowy, witamina B5, źle funkcjonujący układ pokarmowy, ryzyko wystąpienia silnej alergii, zakłócenia syntezy neuroprzekaźników;
pirydoksyna, witamina B6, narastające problemy z układem nerwowym, osłabienie odporności i mniej wydajny metabolizm;
kwas foliowy, witamina B9, także nieprawidłowa praca układu nerwowego, trudności ze wzrostem komórek, wyższa podatność skóry na negatywne oddziaływanie czynników zewnętrznych.

Hiperwitaminoza witaminy C

Witamina C, znana także pod nazwą kwasu askorbinowego, jest jedną z najważniejszych w ludzkim organizmie, silnym antyoksydantem ułatwiającym usuwanie nadmiaru wolnych rodników. Dostarczanie jej za dużych ilości wiąże się jednak z podwyższonym ryzykiem wystąpienia wielu poważnych dolegliwości, a może między innymi wywołać:

problemy z funkcjonowaniem układu trawiennego;
nudności i bóle brzucha;
wymioty;
trudne do opanowania biegunki grożące odwodnieniem organizmu;
podwyższoną konieczność oddawania moczu;
ryzyko rozwoju kamicy nerkowej;
reakcje alergiczne, zazwyczaj skórne;
zakłócenia działania niektórych grup leków.

Hiperwitaminoza witaminy D

Zakres odpowiedzialności witaminy D jest niezwykle szeroki, warunkuje między innymi zachowanie mocnej i odpornej struktury kostnej, wspomaga i reguluje wchłanianie wapnia z jelit, dba o mineralizację zębów, reguluje ciśnienie krwi i wydzielanie insuliny. Jej nadmiar ma jednak negatywne konsekwencje i może prowadzić do:

odczuwalnego osłabienia mięśni;
wyższego ryzyka chorób serca i układu krążenia;
możliwości rozwoju innych schorzeń, w tym cukrzycy, stwardnienia rozsianego czy reumatoidalnego zapalenia stawów;
trudności z koncentracją;
wielomoczu;
ciągłego uczucia senności i apatii;
wymiotów, biegunek i zaparć;
ogólnego odczucia osłabienia organizmu;
zwapnienia w płucach, nerkach, a nawet w sercu.

Hiperwitaminoza witaminy E

Witamina E w pełni zasłużyła na swoją potoczną nazwę „witaminy młodości”, cechują ją bowiem silne działanie sprzyjające poprawie stanu zdrowia i wyglądu skóry oraz włosów. Oprócz tego skutecznie przeciwdziała chorobom układu sercowo-naczyniowego, ma działanie antyoksydacyjne. Nazywana jest też „witaminą płodności”, wpływa bowiem korzystnie na zdolności rozrodcze, lecz jej przedawkowane powoduje:

ciągłe uczucie zmęczenia;
osłabienie mięśni;
zmniejszoną krzepliwość krwi;
zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego, biegunki i bolesne zaparcia;
bóle głowy o dużym natężeniu;
pogorszenie widzenia.

Hiperwitaminoza witaminy K

Witamina K również się z większej grupy związków chemicznych jest rozpuszczalna w tłuszczach, reguluje gospodarkę wapniową organizmu, wzmacnia więc kości i zęby. Oprócz tego usprawnia serce i układ krążenia, dba o sprawność układu nerwowego, poprawia wygląd skóry, zapobiegając różnym jej schorzeniom. W tym przypadku także musimy unikać przedawkowania, które skutkuje:

bólami mięśnia sercowego;
gwałtownymi napadami gorąca;
skokami ciśnienia krwi;
podwyższoną krzepliwością krwi stwarzającą ryzyko zatorów żylnych;
zaburzeniami funkcjonowania i bólami wątroby;
hemolizą, czyli niekontrolowanym rozpadem czerwonych krwinek.

W jaki sposób można przeciwdziałać hiperwitaminozie?

Pierwsze, co należy zrobić, jeśli zauważymy u siebie przedstawione wyżej objawy, to skontaktowanie się z lekarzem, który powinien zlecić badania laboratoryjne mogące wykryć, czy mamy za dużo witamin w organizmie. Opierając się na takiej podstawie, może zlecić przestrzeganie odpowiedniej diety, w której będzie mniej witamin, jakich mamy nadmiar, zazwyczaj zakazuje też spożywania zawierających je suplementów diety.

Źródła:

Zobacz także:
Matcha Extreme – naturalny suplement diety pozwalający schudnąć szybko i bezpiecznie
Keto Probiotix – dzięki zjawisku ketozy zgubisz wszystkie zbędne kilogramy
Nootronin – suplement diety wspomagający funkcjonowanie mózgu
Nicosadio – plastry, dzięki którym skończysz z paleniem papierosów
Keto Coffee Premium – suplement diety wspierający odchudzanie z siłą ketozy