Dieta rozdzielna dr Haya – zasady, efekty, opinie. Czy to dobry sposób na zdrowe odchudzanie?

Dieta separacyjna, zwana także dietą niełączenia jest bardzo popularnym w Stanach Zjednoczonych modelem odżywiania. Została opracowana na początku XX w. przez doktora Williama Haya, który po kilkunastoletniej praktyce lekarskiej znacznie podupadł na zdrowiu. Nadciśnienie i powiększony mięsień sercowy sprawił, że codzienne funkcjonowanie znacznie się pogorszyło. Winą za to obarczył swoją nieprawidłową dietę. Obserwując siebie oraz swoich pacjentów, dostrzegł związek między chorobami układu sercowo-naczyniowego i przewodu pokarmowego a stosowanym trybem żywienia. Bazując na osiągnięciach rosyjskiego naukowca Iwana Pawłowa, Hay stworzył własny sposób odżywiania polegający na niełączeniu w jednym posiłku białek i węglowodanów.

Dieta rozdzielna – założenia

Iwan Pawłow na podstawie wielu badań wykazał, że procesy trawienia białek i węglowodanów znacznie się od siebie różnią. Produkty skrobiowe, takie jak ziemniaki, chleb lub makaron opuszczają żołądek po około 2 godzinach od spożycia, a białka złożone, czyli mięso, po mniej więcej 4 godzinach. Łącząc te pokarmy w jeden posiłek, sprawiamy, że proces trawienia wydłuży się nawet do 8 godzin. A więc popularny schabowy z ziemniaczkami może być poważnym obciążeniem dla naszego żołądka. Dieta separacyjna, zakładająca prawidłowe komponowanie posiłków może zaoszczędzić energię, której organizm potrzebuje do procesów trawienia, a nieobciążony organizm to mniejsze ryzyko wystąpienia takich chorób jak cukrzyca, nadciśnienie, miażdżyca, a także alergie. Skutkiem zastosowanej przez doktora Haya diety było całkowite ustąpienie objawów chorobowych, które u siebie zaobserwował i zmniejszenie masy ciała ze 100 kg do 80 kg w ciągu około 3 miesięcy. Im dłużej stosował swoją dietę, tym lepsze było jego samopoczucie i ogólne zdrowie.

Według Williama Haya nie należy spożywać pokarmów tworzących kwasy, takich jak mięso, ryby i sery razem z produktami o właściwościach alkalicznych: warzywa, owoce. Spożycie białek i węglowodanów w jednym posiłku prowadzi do procesów fermentacyjnych w jelicie cienkim, które prowadzą do wielu poważnych chorób. Jednakże istnieją także pokarmy obojętne (np. jogurty, mleko), które nie powodują problemów trawiennych po spożyciu ich z białkami lub węglowodanami.

Trawienie białek

Kwas solny wytwarzany przez żołądek aktywuje enzym pepsynę, która rozszczepia i trawi białka. Proces ten może odbywać się wyłącznie w środowisku całkowicie kwaśnym. Obecność węglowodanów, zwłaszcza skrobiowych, mających odczyn zasadowy, neutralizuje kwaśne środowisko i sprawia, że produkty białkowe nie są właściwie trawione.

Trawienie węglowodanów

Proces trawienia węglowodanów rozpoczyna się już w jamie ustnej, w której enzym ptialina rozkłada wielocukry (skrobię, glikogen) do oligosacharydów i disacharydów. Dalsza część procesu zachodzi w dwunastnicy, gdzie pod wpływem działania enzymu amylazy trzustkowej dochodzi do rozkładu polisacharydów. Cukry proste zostają wchłonięte w dwunastnicy i w jelicie cienkim przez kosmki jelitowe. Obecność mięsa lub innych produktów o dużej kwasowości, zaburza alkaliczne podłoże niezbędne do prawidłowego trawienia węglowodanów.

W skutek źle skomponowanej diety i nieprawidłowego łączenia ze sobą pokarmów następuje upośledzenie procesów trawienia, powodujące zakwaszenie organizmu. Gdy białka i węglowodany znajdą się w przewodzie pokarmowym jednocześnie, wydzielane są kwaśne i zasadowe enzymy trawienne, które wzajemnie się neutralizują. W wyniku tego powstaje w żołądku obojętny roztwór, który nie jest w stanie odpowiednio strawić skrobi ani białek. Wówczas, w wyniku działalności obecnych w naszym organizmie bakterii, dochodzi do procesów rozkładu i fermentacji, które są źródłem wielu dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takich jak gazy, wzdęcia, zgaga, zaparcia itp.

Dieta niełączenia dr Haya – zasady

Trzy grupy produktów w diecie separacyjnej Dr.Haya.

1. Białka – mięsa: wołowina, wieprzowina, drób, dziczyzna, jagnięcina, cielęcina, – wędliny, np.: kiełbasa, kabanosy, szynka gotowana, – ryby i owoce morza, takie jak: łosoś, dorsz, pstrąg, makrela, tuńczyk, krewetki, – jajka, – mleko i produkty mleczne, – produkty sojowe, np.: tofu, pasztet sojowy, tempeh, – owoce, takie jak: truskawki, maliny, jeżyny, zielone jabłka, morele, brzoskwinie, wiśnie, pomarańcze, grejpfruty.
2. Węglowodany – zboża, np.: pszenica, płatki owsiane, żyto, ryż, – pieczywo, kasze i makarony, – ziemniaki, – owoce, takie jak: banany, daktyle, figi, gruszki, – warzywa skrobiowe, np.: ziemniaki, cukinia, dynia, kabaczek, – cukier trzcinowy, miód, syrop klonowy.
3. Produkty neutralne – maślanka, kefir, kwaśna śmietana, twarożek, – tłuszcze, np.: oliwa z oliwek, olej lniany, olej kokosowy, masło, olej rzepakowy, – warzywa, takie jak: brokuły, kalafior, pomidor, kapusta kiszona, szparagi, marchew, szpinak, – grzyby, – orzechy i nasiona, – kiełki i zarodki, – zioła i przyprawy, – herbaty ziołowe, – czekolada gorzka.

Zobacz też: Słodkie, zdrowe przekąski – czyli co można podjadać

Główne wytyczne diety niełączenia

• Nigdy nie łącz białka (w tym jajek, mięsa, serów i ryb) z produktami skrobiowymi, takimi jak: chleb, ziemniaki, kasze i ryż.
• Spożywaj warzywa skrobiowe i inne pokarmy o dużej zawartości węglowodanów (pieczywo, ziemniaki) z gotowanymi, nieskrobiowymi warzywami liściastymi.
• W miarę możliwości unikaj słodkich owoców. Zamiast tego wybierz kwaśne owoce cytrusowe. Spożywaj orzechy, nasiona i bakalie tylko z surowymi warzywami.
• Spożywanie alkoholu jest dopuszczalne na diecie separacyjnej, jednak należy przestrzegać kilku zasad. Wytrawne białe lub czerwone wina są zaliczane do kategorii produktów białkowych, zatem należy je spożywać wyłącznie z innymi produktami z tej kategorii. Piwo jest napojem bogatym w skrobię, więc nie należy je pić podczas spożywania posiłku białkowego.
• Unikaj rafinowanego cukru i produktów przetworzonych.
• Produkty z grupy neutralnej można spożywać w połączeniu z dowolną żywnością.
• Słodkie owoce należy spożywać na czczo, na kilka godzin po lub 30 minut przed posiłkiem.
• Pij dużo wody, ale nigdy w trakcie jedzenia.
• Jedz trzy posiłki dziennie, zachowując 4 do 4,5 godzin odstępu czasowego pomiędzy nimi.

Zasady tej diety są dość restrykcyjne, jednak mogą być modyfikowane w przypadku niektórych potrzeb żywieniowych, takich jak nietolerancja glutenu. Przestrzeganie zasad diety rozdzielnej może być problematyczne dla wegetarian i wegan, ponieważ białka roślinne, takie jak: rośliny strączkowe czy komosa ryżowa, również zawierają węglowodany.

Doktor Hay stworzył dietę rozdzielną z myślą o pokonaniu własnych problemów zdrowotnych. Jednak może być ona z powodzeniem wykorzystywana podczas procesu odchudzania przez osoby walczące z nadwagą. Jest ona polecana również osobom z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz cierpiącymi z powodu problemów trawiennych.

Dieta rozdzielna – przykładowe jadłospisy

• Śniadanie (białkowe): jajecznica z szynką, usmażona na maśle.
• Obiad (węglowodanowy): makaron pełnoziarnisty ze szpinakiem i pomidorami.
• Kolacja (węglowodanowa): ryż gotowany na mleku migdałowym z owocami i cynamonem.

• Śniadanie (węglowodanowe): naleśniki pełnoziarniste z musem bananowym i syropem klonowym.
• Obiad (białkowy): grillowana ryba z warzywami i surówką z kapusty kiszonej.
• Kolacja (węglowodanowa): płatki owsiane z jogurtem naturalnym słodzonym miodem lub syropem klonowym i pokrojonym w kostkę jabłkiem.

Doskonałym pomysłem na zdrową przekąskę między posiłkami jest garść ulubionych orzechów z bakaliami lub sałatka ze świeżych owoców, takich jak: kiwi, ananas, jabłko lub banan. Należy pamiętać, aby każdy posiłek lub przekąskę przyjmować na pusty żołądek.